راهنمای تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان

ساختار تحصیل کارشناسی در آلمان

تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان، یک مسیر ساختاریافته و دقیق دارد که بر پایه مهارت‌محوری، استانداردهای اروپایی و استقلال دانشجو طراحی شده است. دوره کارشناسی یا همان Bachelor در آلمان معمولاً بین ۶ تا ۸ ترم تحصیلی (۳ تا ۴ سال) به طول می‌انجامد و دانشجو باید در این مدت، واحدهای درسی نظری، عملی و پروژه‌ی پایانی خود را بگذراند.

یکی از نکات مهم درباره ساختار تحصیل در آلمان، تنوع نهادهای آموزشی است. دانشگاه‌ها در آلمان به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

دانشگاه های Universität

این دسته از دانشگاه‌ها بیشتر پژوهش‌محور هستند و برای افرادی مناسب‌اند که به تحقیق، ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر (مثل فوق‌لیسانس یا دکتری)، یا حوزه‌های تئوریک علاقه‌مندند. رشته‌هایی مانند فیزیک، حقوق، فلسفه، پزشکی و علوم انسانی معمولاً در Universitätها ارائه می‌شوند.

دانشگاه های Fachhochschule

این نوع دانشگاه‌ها (Hochschule für angewandte Wissenschaften) تمرکز بیشتری بر آموزش‌های عملی و کاربردی دارند. برای مثال، در رشته‌هایی مثل مهندسی، IT، مدیریت یا طراحی، برنامه‌ریزی درسی بیشتر بر مهارت‌های شغلی و آمادگی ورود به بازار کار تمرکز دارد. دانشجویان معمولاً دوره‌های کارآموزی (Praktikum) را نیز به‌عنوان بخشی از تحصیل می‌گذرانند.

زبان آموزش

بیشتر دوره‌های کارشناسی در آلمان به زبان آلمانی برگزار می‌شوند، اما در سال‌های اخیر، به‌ویژه در دانشگاه‌های بین‌المللی یا خصوصی، تعداد قابل‌توجهی از برنامه‌ها به زبان انگلیسی ارائه شده‌اند. این مورد برای متقاضیانی که هنوز تسلط کافی به زبان آلمانی ندارند، یک فرصت طلایی محسوب می‌شود.

نظام آموزشی و اعتبار بین‌المللی

مدرک کارشناسی آلمان طبق سیستم بولونیا طراحی شده است، یعنی با استانداردهای آموزش عالی اتحادیه اروپا هم‌خوان است و تقریباً در تمام کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی اعتبار دارد. این یعنی پس از اتمام کارشناسی در آلمان، می‌توانید به‌راحتی برای ادامه تحصیل در دیگر کشورهای پیشرفته اقدام کنید.

تحصیل کارشناسی در آلمان با مدرک دیپلم

پاسخ کوتاه این است: بله، اما نه به‌صورت مستقیم. اگر تنها مدرک دیپلم ۱۲ ساله ایران را دارید و هنوز وارد دانشگاه نشده‌اید، برای تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان باید ابتدا وارد یک دوره پیش‌نیاز به نام Studienkolleg شوید. این دوره نقش پلی میان نظام آموزشی ایران و آلمان را ایفا می‌کند و شرط لازم برای ورود به دانشگاه‌های آلمانی‌زبان است.

دلیل این الزام این است که مدرک دیپلم ایران به‌تنهایی معادل با Abitur (مدرک پایان دبیرستان آلمان) نیست. نظام آموزشی آلمان معمولاً ۱۳ ساله است و دانش‌آموزان پیش از ورود به دانشگاه باید یک سال آموزشی بیشتر نسبت به ایران گذرانده باشند.

شرایط ورود به کارشناسی بر اساس نوع مدرک

وضعیت متقاضی	امکان ورود مستقیم	مسیر پیشنهادی
دیپلم ۱۲ ساله بدون پیش‌دانشگاهی یا دانشگاه	❌	ورود به Studienkolleg
دیپلم + پیش‌دانشگاهی + قبولی در کنکور سراسری (رشته مرتبط)	✅ در برخی موارد	اپلای مستقیم به دانشگاه‌ها
دیپلم + یک سال تحصیل موفق در دانشگاه ایرانی	✅	بسته به معدل و تطابق رشته، امکان ورود مستقیم
دیپلم + مدرک خارجی دیگر (مثل کالج ترکیه یا قبرس)	🔶	بسته به نهاد آموزشی، ممکن است بدون کالج پذیرفته شوید

در صورتی که فقط دیپلم دارید، Studienkolleg تنها مسیر معتبر و قانونی برای ورود به دانشگاه است.

شرایط پذیرش و مدارک مورد نیاز برای اپلای لیسانس در آلمان

برای تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان، باید ابتدا واجد شرایط پذیرش باشید، سپس

مدارک مورد نیاز را به دانشگاه یا پلتفرم واسط (مانند Uni-Assist) ارسال کنید. شرایط بسته به نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی) و زبان آموزش (آلمانی یا انگلیسی) متفاوت است، اما اصول کلی پذیرش برای اکثر دانشگاه‌ها به صورت زیر است:

شرایط عمومی برای پذیرش کارشناسی

• مدرک تحصیلی قابل معادل‌سازی با Abitur آلمان

دیپلم به‌تنهایی کافی نیست، مگر با Studienkolleg یا یک سال دانشگاه. اگر قصد تحصیل در رشته‌ای خاص دارید، باید رشته دیپلم و دوره قبل شما با آن هم‌راستا باشد

• مدرک زبان

اگر رشته به آلمانی ارائه می‌شود؛ سطح B2 یا C1 آلمانی (DSH، TestDaF، Telc یا ÖSD) و اگر رشته به انگلیسی است؛ معمولاً آیلتس حداقل ۶.۰ یا ۶.۵ .

• رزومه تحصیلی قابل پیگیری و منسجم

فاصله زمانی زیاد بین دیپلم تا درخواست تحصیل (گپ تحصیلی) باید با سابقه شغلی یا دوره‌های آموزشی پوشش داده شود

• پذیرش از دانشگاه یا کالج (Letter of Admission)

باید پذیرش رسمی از دانشگاه یا Studienkolleg مورد تأیید داشته باشید

لیست مدارک مورد نیاز برای اپلای

1. مدارک تحصیلی: دیپلم و پیش‌دانشگاهی (در صورت وجود)؛ ترجمه رسمی این مدارک به آلمانی یا انگلیسی با مهر دادگستری و وزارت امور خارجه به همراه ریزنمرات دبیرستان
2. مدرک زبان: مدرک رسمی زبان آلمانی یا انگلیسی بسته به زبان دوره
3. رزومه (CV): ترجیحاً به زبان انگلیسی یا آلمانی، شامل سوابق تحصیلی، آموزشی، و مهارتی
4. انگیزه‌نامه (Motivationsschreiben): دلیل انتخاب رشته، دانشگاه و کشور آلمان + اهداف آینده
5. کپی پاسپورت
6. فرم‌های مخصوص دانشگاه (Application Form)
7. هزینه بررسی مدارک (در صورت ارسال از طریق Uni-Assist)

مدرک زبان مورد نیاز برای تحصیل کارشناسی در آلمان

یکی از مهم‌ترین شرایط ورود به دانشگاه‌های آلمان، اثبات توانایی زبانی است؛ اما این الزام بسته به زبان آموزشی دوره متفاوت است. برخی دانشگاه‌ها، حتی برای ورود اولیه، به مدرک زبان نیاز ندارند یا گزینه‌های جایگزین ارائه می‌دهند. در این بخش، همه موارد را بررسی می‌کنیم.

تحصیل به زبان آلمانی

برای اکثر دوره‌های کارشناسی در آلمان (به‌ویژه دانشگاه‌های دولتی)، زبان آموزش آلمانی است. در این صورت، باید توانایی زبان خود را با یکی از مدارک زیر اثبات کنید:

نوع مدرک	حداقل سطح مورد نیاز
TestDaF	نمره ۴ در هر بخش
DSH	سطح DSH-2 یا بالاتر
Telc C1 Hochschule	قبولی کامل
ÖSD C1	نمره قبولی کلی
Goethe-Zertifikat C1	پذیرفته می‌شود

نکته: برخی دانشگاه‌ها با B2 هم پذیرش مشروط می‌دهند، اما برای شروع رسمی تحصیل باید به سطح C1 برسید.

تحصیل به زبان انگلیسی

در سال‌های اخیر، تعداد دوره‌های لیسانس انگلیسی‌زبان در آلمان افزایش یافته؛ به‌ویژه در دانشگاه‌های خصوصی یا بین‌المللی. در این حالت، نیاز به یکی از مدارک زبان انگلیسی زیر دارید:

مدرک زبان	نمره مورد نیاز
IELTS	معمولاً 6.0 یا 6.5
TOEFL iBT	بین 80 تا 90
PTE Academic	برخی دانشگاه‌ها آن را می‌پذیرند ولی معیار دقیق باید در سایت دانشگاه چک شود.
Duolingo English Test (برخی دانشگاه‌ها)	معمولاً بین 90 تا 120

تحصیل در آلمان به زبان انگلیسی

پذیرش بدون مدرک زبان در آلمان

برخی دانشگاه‌ها، در موارد خاص، با شرایط زیر دانشجو می‌پذیرند:

• پذیرش مشروط (Conditional Admission): پذیرش اولیه بدون مدرک زبان، مشروط به گذراندن دوره زبان یا قبولی در آزمون داخلی دانشگاه
• Studienkolleg: برخی کالج‌ها امکان شرکت در آزمون ورودی زبان یا ارائه دوره فشرده زبان دارند
• مدارک جایگزین: در مواردی اگر تحصیل قبلی شما به زبان انگلیسی بوده باشد، ممکن است نیازی به آیلتس نداشته باشید

مسیر تحصیل کارشناسی در آلمان از اینجا می گذرد

تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان، مسیری قدرتمند و قابل اتکا برای ساختن آینده‌ای بین‌المللی است. این کشور با ارائه آموزش رایگان یا کم‌هزینه، زیرساخت‌های علمی پیشرفته، و فرصت‌های شغلی گسترده پس از فارغ‌التحصیلی، به یکی از برترین مقاصد مهاجرت تحصیلی برای دانشجویان ایرانی تبدیل شده است.

با این حال، ورود به دانشگاه‌های آلمان نیازمند آگاهی دقیق از شرایط، مدارک، سطح زبان، مسیر ورود (مستقیم یا کالج)، و همچنین برنامه‌ریزی برای آینده شغلی و اقامت دائم است. درنای آبی با تکیه بر تجربه، تخصص و حضور فعال در ایران، ترکیه و کانادا، همراه مطمئن شما برای اپلای برای دانشگاه های آلمان خواهد بود.

ما در کنار شما هستیم، از انتخاب مسیر تا دریافت ویزا، اقامت، و حتی آینده شغلی در اروپا.

برای بررسی شرایط خود و دریافت مشاوره اولیه رایگان، فرم مشاوره رایگان را تکمیل کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.

تحصیل رایگان یا ارزان در آلمان: شهریه و هزینه های زندگی

یکی از بزرگ‌ترین مزایای تحصیل در آلمان، شهریه بسیار پایین یا حتی رایگان در اکثر دانشگاه‌های دولتی است. اما تحصیل رایگان در آلمان به معنی رایگان بودن همه‌چیز نیست. در این بخش، ساختار هزینه‌ها را بررسی می‌کنیم:

شهریه دانشگاه های آلمان

نوع دانشگاه	میانگین شهریه (در هر ترم)	توضیحات
دولتی (عمومی)	0 تا 350 یورو	اغلب رایگان، فقط هزینه خدمات دانشجویی
خصوصی	3000 تا 10,000 یورو	متغیر بر اساس رشته و مؤسسه

نکنه: استان بادن-وورتمبرگ (Baden-Württemberg) تنها استانی‌ست که از دانشجویان غیر اروپایی سالانه حدود 1500 یورو شهریه دریافت می‌کند.

هزینه های جانبی (ماهانه)

نوع هزینه	میانگین مبلغ
اجاره خوابگاه یا آپارتمان دانشجویی	300–500 یورو
خوراک و مواد غذایی	200–250 یورو
بیمه درمانی	حدود 110 یورو
حمل و نقل	اغلب رایگان با کارت دانشجویی
اینترنت و تلفن	30–50 یورو
سایر (تفریح، پوشاک، لوازم تحصیل)	100–150 یورو

میانگین کل هزینه‌های زندگی برای دانشجو: 700 تا 1000 یورو در ماه (بر اساس شهر، سبک زندگی، و محل اقامت)

نکته مهم: هزینه زندگی در شهرهای کوچک‌تر (مثل لایپزیگ یا درسدن) به‌مراتب کمتر از شهرهای بزرگی مثل مونیخ یا فرانکفورت است.

کالج های Studienkolleg در آلمان و نقش آن در ورود به دانشگاه

برای بسیاری از دانشجویان ایرانی که تنها مدرک دیپلم (و بدون مدرک دانشگاهی یا پیش‌دانشگاهی معتبر بین‌المللی) دارند، ورود مستقیم به دانشگاه‌های آلمان ممکن نیست. در این حالت، باید ابتدا در یک کالج مقدماتی به نام Studienkolleg شرکت کنند

Studienkolleg چیست؟

Studienkolleg مؤسسه‌ای است که به‌صورت یک ساله برگزار می‌شود و دانشجویان خارجی را برای ورود به دانشگاه‌های آلمان آماده می‌کند. این دوره‌ها هم مباحث علمی مرتبط با رشته دانشگاهی را آموزش می‌دهند و هم زبان آلمانی را تقویت می‌کنند.

انواع کورس ها در Studienkolleg

نوع کورس	رشته‌های دانشگاهی مرتبط
T-Kurs	مهندسی، ریاضی، علوم طبیعی، فناوری
M-Kurs	پزشکی، داروسازی، زیست‌شناسی
W-Kurs	اقتصاد، مدیریت، علوم اجتماعی
G-Kurs	علوم انسانی، ادبیات، هنر
S-Kurs	زبان‌شناسی، مطالعات فرهنگی

شرایط ورود به Studienkolleg

• داشتن مدرک دیپلم ایران
• نمره زبان آلمانی حداقل B1 یا B2 (بسته به کالج)
• قبولی در آزمون ورودی (که معمولاً شامل ریاضی و زبان آلمانی است)
• داشتن پذیرش مشروط از یک دانشگاه آلمانی

پایان Studienkolleg و آزمون Feststellungsprüfung

پس از اتمام یک‌ساله‌ی دوره کالج، باید در آزمون نهایی به نام Feststellungsprüfung شرکت کنید. قبولی در این آزمون به شما اجازه ورود به دانشگاه‌های آلمان را می‌دهد. این آزمون عموماً دو بار در سال برگزار می‌شود و در صورت عدم موفقیت، یک بار می‌توان تکرار کرد.

نکات مهم در مورد کالج ها در آلمان

• Studienkollegها رایگان هستند یا شهریه بسیار پایینی دارند (حدود 100 تا 400 یورو در ترم).
• امکان شرکت در این دوره در کشورهایی مثل اتریش نیز وجود دارد.
• پذیرش در برخی کالج‌ها رقابتی است، بنابراین آماده بودن برای آزمون ورودی اهمیت زیادی دارد.

آیا برای تحصیل کارشناسی در آلمان آزمون ورودی یا کنکور وجود دارد؟

یکی از دلایلی که آلمان را به مقصد محبوبی برای دانشجویان بین‌المللی تبدیل کرده، حذف کنکور به معنای رایج آن است. با این حال، بسته به مسیر ورود و نوع دانشگاه، ممکن است آزمون‌هایی وجود داشته باشد که در ادامه توضیح می‌دهیم:

آزمون برای ورود مستقیم به دانشگاه

اگر مدرک دیپلم یا یک یا دو ترم تحصیل در دانشگاه ایران دارید، ممکن است بتوانید بدون نیاز به آزمون ورودی مستقیم وارد دانشگاه آلمان شوید (در صورت داشتن سایر شرایط مثل مدرک زبان). در این حالت، هیچ کنکوری در آلمان وجود ندارد، اما رقابت ممکن است بالا باشد، به‌ویژه در رشته‌هایی مانند پزشکی.

آزمون برای کسانی که باید به کالج (Studienkolleg) بروند

در این حالت، شما باید در یک آزمون ورودی Studienkolleg شرکت کنید. این آزمون معمولاً شامل:

• زبان آلمانی (درک مطلب، گرامر، واژگان)
• و ریاضی (بسته به رشته تحصیلی شما)

یعنی آزمون فقط برای ورود به کالج است، نه خود دانشگاه. پس از گذراندن کالج و قبولی در آزمون نهایی (Feststellungsprüfung)، می‌توانید وارد دانشگاه شوید.

آزمون های خاص برای برخی رشته ها

در رشته‌هایی مثل موسیقی، هنر، طراحی، معماری یا ورزش ممکن است دانشگاه‌ها از شما آزمون عملی، نمونه‌کار یا پورتفولیو بخواهند. به این نوع آزمون‌ها آزمون‌های پذیرش داخلی (Eignungsprüfung) گفته می‌شود.

در کل می‌ةوان گفت در آلمان کنکور سراسری مانند ایران وجود ندارد. برای بیشتر رشته‌ها، پذیرش بر اساس مدارک تحصیلی، نمره زبان و معدل انجام می‌شود. تنها آزمون جدی، آزمون ورودی Studienkolleg است که تنها آزمون اصلی برای متقاضیانی‌ست که مدرک دیپلم آن‌ها معادل مستقیم Abitur نیست و نیاز به گذراندن دوره مقدماتی دارند.

بهترین دانشگاه ها برای تحصیل کارشناسی در آلمان

آلمان خانه‌ی برخی از قدیمی‌ترین، معتبرترین و پیشرفته‌ترین دانشگاه‌های اروپا و جهان است. برای تحصیل در مقطع کارشناسی، انتخاب دانشگاه نه تنها به رتبه علمی، بلکه به زبان ارائه دروس، امکانات بین‌المللی، و موقعیت جغرافیایی نیز بستگی دارد. در آلمان، برخلاف برخی کشورها، رتبه دانشگاه کمتر از تناسب برنامه با نیاز شما اهمیت دارد. بسیاری از دانشگاه‌های دولتی در شهرهای کوچک‌تر هم کیفیت آموزشی بسیار بالایی دارند.

 در ادامه، لیستی از بهترین دانشگاه‌ها برای تحصیل در مقطع لیسانس (کارشناسی) در آلمان آورده شده است:

دانشگاه فنی مونیخ (TUM – Technische Universität München)

• یکی از بهترین دانشگاه‌های تکنولوژی اروپا با ارتباطات گسترده صنعتی
• موقعیت: شهر مونیخ، ایالت بایرن
• زبان دوره‌ها: بیشتر به آلمانی، اما چند برنامه کارشناسی به انگلیسی نیز ارائه می‌دهد.
• شناخته‌شده در رشته‌های: مهندسی، کامپیوتر، فیزیک، بیزینس

دانشگاه هایدلبرگ (Heidelberg University)

• قدیمی‌ترین دانشگاه آلمان و از معتبرترین‌ها در سطح اروپا
• موقعیت: شهر هایدلبرگ، ایالت بادن-وورتمبرگ
• زبان تدریس: اغلب دوره‌ها به آلمانی
• شناخته‌شده در رشته‌های: پزشکی، علوم زیستی، روانشناسی، فلسفه
• طبق رتبه‌بندی‌های جهانی مانند QS و THE در بین ۳ دانشگاه برتر آلمان است

دانشگاه فنی آخن (RWTH Aachen University)

• قطب صنعتی-فنی آلمان با پروژه‌های کاربردی
• موقعیت: شهر آخن، ایالت نوردراین وستفالن
• زبان: بیشتر دوره‌ها به آلمانی، چند برنامه مهندسی به انگلیسی
• معروف در رشته‌های: مهندسی مکانیک، عمران، برق، IT

دانشگاه فرایبورگ (University of Freiburg)

• موقعیت: شهر فرایبورگ، جنوب‌غرب آلمان
• رشته‌های قوی: علوم سیاسی، علوم انسانی، پزشکی
• دارای فضای دانشجویی فوق‌العاده، شهری سبز و بین‌المللی

دانشگاه هومبولت برلین (Humboldt-Universität zu Berlin)

• دانشگاهی با پیشینه فلسفی و علمی قوی
• موقعیت: شهر برلین
• زبان: اغلب به آلمانی
• رشته‌های ممتاز: تاریخ، علوم اجتماعی، فلسفه، اقتصاد

دانشگاه مانهایم (University of Mannheim)

• شناخته‌شده‌ترین دانشگاه برای رشته‌های: مدیریت، اقتصاد، علوم اجتماعی
• شهرت بالا در زمینه Business Administration در سطح اروپا
• زبان: برخی دوره‌های لیسانس به انگلیسی

دانشگاه بین‌المللی برمن (Constructor University – سابقاً Jacobs University)

• زبان: تمام دوره‌ها به انگلیسی
• شناخته‌شده برای: علوم طبیعی، علوم اجتماعی، علوم کامپیوتر
• محیط کاملاً بین‌المللی با هزینه‌های بالاتر از میانگین

شرایط سنی و گپ تحصیلی برای تحصیل کارشناسی در آلمان

یکی از سوالات پرتکرار داوطلبان تحصیل در آلمان این است که آیا محدودیت سنی برای پذیرش در مقطع کارشناسی وجود دارد یا اینکه گپ تحصیلی باعث رد درخواست آن‌ها می‌شود؟ در این بخش به بررسی این دو موضوع مهم می‌پردازیم:

آیا آلمان محدودیت سنی برای کارشناسی دارد؟

خیر، در قانون رسمی آلمان هیچ محدودیت سنی قطعی برای پذیرش در مقطع کارشناسی وجود ندارد. یعنی اگر کسی ۳۰ یا حتی ۴۰ ساله باشد، از نظر حقوقی می‌تواند برای پذیرش اقدام کند.

اما…

با افزایش سن، احتمال سخت‌گیری سفارت در صدور ویزا بیشتر می‌شود. سفارت آلمان انتظار دارد که متقاضی تحصیل در مقطع کارشناسی، سن متناسب با این مقطع داشته باشد (مثلاً بین 18 تا 25 سال). اگر متقاضی بالاتر از این سن باشد، باید توجیه قوی برای ادامه تحصیل ارائه دهد (مثل تغییر مسیر شغلی، علاقه شخصی مستند، یا ترک تحصیل به دلایل معتبر در گذشته).

در مورد گپ تحصیلی چطور؟

در آلمان، برخلاف برخی کشورها، وجود گپ تحصیلی (وقفه بین زمان فارغ‌التحصیلی و اپلای) مانع پذیرش نیست، اما باید با سند و دلیل منطقی پر شود. مواردی که گپ را توجیه‌پذیر می‌کنند:

• سابقه کاری مرتبط یا غیرمرتبط
• دوره‌های آموزشی و مهارتی
• مراقبت از اعضای خانواده (با مدارک)
• مسائل پزشکی یا شخصی مهم

اگر گپ خالی و بدون هیچ سندی باشد (مثلاً ۵ سال بعد از دیپلم بدون فعالیت آموزشی یا کاری)، ممکن است هم دانشگاه و هم سفارت در پذیرش یا صدور ویزا تردید داشته باشند.

مورد	محدودیت وجود دارد؟	نکته مهم
سن متقاضی	محدودیت رسمی ندارد	بهتر است زیر ۳۰ سال باشد یا دلیل منطقی داشته باشد
گپ تحصیلی	مانع نیست	باید با فعالیت، کار یا مدارک قابل توجیه باشد

نقش معدل دیپلم و نوع دیپلم در اپلای کارشناسی آلمان

معدل و نوع دیپلم از عوامل کلیدی در پذیرش دانشجویان ایرانی برای مقطع کارشناسی در آلمان هستند. دانشگاه‌های آلمان معمولاً پذیرش را بر اساس سیستم Schulabschluss (مدرک پایان تحصیلات مدرسه) بررسی می‌کنند که معادل دیپلم ایران است.

تأثیر معدل دیپلم

معدل دیپلم (و در صورت وجود، پیش‌دانشگاهی یا سال یازدهم نظام جدید) تأثیر مستقیمی در شانس پذیرش شما دارد.

بازه معدل	تحلیل و تاثیر
بالای 18	بسیار عالی؛ شانس بالا برای پذیرش در دانشگاه‌های معتبر
بین 16 تا 18	قابل قبول؛ پذیرش در دانشگاه‌های خوب ممکن است
زیر 16	شانس پایین‌تر؛ بهتر است کالج آلمانی را در نظر بگیرید یا رزومه قوی‌تری بسازید

نکته: دانشگاه‌های دولتی آلمان، برای بسیاری از رشته‌ها حداقل معدل 16 (از 20) را درخواست می‌کنند. بعضی رشته‌ها مثل پزشکی، دندانپزشکی یا داروسازی حتی ممکن است معدل بالای 18.5 یا 19 را بخواهند.

نوع دیپلم: ریاضی، تجربی، انسانی

نوع رشته تحصیلی در دبیرستان (رشته دیپلم) در انتخاب رشته دانشگاهی در آلمان بسیار مهم است. شما فقط می‌توانید در رشته‌هایی پذیرش بگیرید که با دیپلم‌تان مرتبط باشند. بعضی دانشگاه‌ها امکان پذیرش در رشته‌های فنی برای دیپلم‌های غیر مرتبط را فراهم می‌کنند، البته با شرایط ویژه (مثلاً Studienkolleg تخصصی).

دیپلم ایران	رشته‌های مجاز در آلمان
ریاضی	مهندسی، علوم کامپیوتر، فیزیک، اقتصاد
تجربی	پزشکی، دندانپزشکی، زیست‌شناسی، پرستاری، شیمی
انسانی	روانشناسی (در برخی موارد)، حقوق، علوم اجتماعی، آموزش، زبان

نکات تکمیلی

• اگر در نظام جدید هستید و دیپلم 12 ساله دارید، داشتن حداقل 1 سال دانشگاه در ایران (در رشته مرتبط) الزامی است تا بتوانید وارد دانشگاه‌های آلمان شوید (مگر اینکه مسیر کالج را انتخاب کنید).
• معدل دیپلم و ترم‌های دانشگاهی به GPA آلمانی (معمولاً از 1 تا 4، که 1 عالی‌ترین نمره است) تبدیل می‌شوند.
• برخی دانشگاه‌ها فرم محاسبه معدل ارائه می‌دهند که می‌توانید قبل از اپلای بررسی کنید.

شریط پذیرش پزشکی در آلمان

مسیر دریافت اقامت دائم آلمان پس از تحصیل در مقطع کارشناسی

تحصیل در آلمان نه‌تنها یک فرصت آموزشی عالی است، بلکه یکی از مطمئن‌ترین مسیرهای دریافت اقامت دائم (PR) در این کشور نیز به شمار می‌رود. اگر قصد دارید بعد از فارغ‌التحصیلی در آلمان بمانید و اقامت بگیرید، در ادامه مسیر قانونی و گام‌به‌گام آن را می‌بینید:

اجازه اقامت پس از فارغ التحصیلی (18 ماه)

بعد از پایان مقطع لیسانس، شما می‌توانید به‌صورت قانونی برای 18 ماه در آلمان بمانید تا به دنبال کار مرتبط با رشته تحصیلی‌تان بگردید. برای این اجازه اقامت، باید:

• مدرک لیسانس آلمان را دریافت کرده باشید
• تمکن مالی برای مدت اقامت را اثبات کنید
• بیمه درمانی داشته باشید

در این دوره، می‌توانید در هر شغلی کار کنید تا زمانی که شغل مرتبط پیدا کنید.

دریافت ویزای کاری یا کارت آبی اتحادیه اروپا (Blue Card)

به‌محض پیدا کردن شغل مرتبط با رشته‌تان (با حداقل حقوق تعیین‌شده برای Blue Card یا ویزای کار)، می‌توانید اقامت خود را به یکی از موارد زیر تبدیل کنید:

1. ویزای کاری معمولی آلمان
2. کارت آبی اروپا (Blue Card EU)

حداقل حقوق سال ۲۰۲۵ برای Blue Card (حدودی): برای مشاغل عمومی حداقل حقوق سال ۲۰۲۵ €48,300است. برای مشاغل دارای کمبود نیروی متخصص (bottleneck professions)، تازه فارغ‌التحصیلان یا IT حداقل €43,759.80 در سال است.

دریافت اقامت دائم (Niederlassungserlaubnis)

بعد از چند سال زندگی کاری قانونی در آلمان، می‌توانید برای اقامت دائم اقدام کنید:

نوع اقامت کاری	مدت لازم برای اقامت دائم
Blue Card EU	33 ماه (یا 21 ماه در صورت داشتن B1 آلمانی)
ویزای کاری معمولی	5 سال

پس از دریافت اقامت دائم، شما می‌توانید در آلمان بدون محدودیت زندگی و کار کنید و در نهایت، در صورت تمایل، برای تابعیت آلمان (شهروندی) اقدام نمایید.

نکات طلایی درباره تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان

• آیا بدون مدرک زبان هم می‌توان برای لیسانس آلمان اقدام کرد؟

خیر، معمولاً نیاز به مدرک زبان (B1 یا B2 آلمانی برای دوره‌های آلمانی‌زبان، یا آیلتس برای دوره‌های انگلیسی‌زبان) وجود دارد. برخی کالج‌ها دوره زبان قبل از کالج ارائه می‌دهند، اما نیاز به سطح پایه‌ای دارید.

• اگر معدل دیپلم زیر 16 باشد، شانسی برای تحصیل در آلمان هست؟

برای ورود مستقیم، شانس پایین است. اما می‌توانید از مسیر کالج اقدام کنید یا ابتدا در ایران وارد دانشگاه شوید و سپس برای آلمان اقدام نمایید.

• آیا امکان تغییر رشته در آلمان وجود دارد؟

امکان پذیر است ولی در بیشتر موارد، داشتن مدرک مرتبط یا گذراندن Studienkolleg تخصصی الزامی است.

• آیا با ویزای تحصیلی آلمان اجازه کار دارم؟

بله، دانشجویان بین‌المللی در آلمان اجازه دارند تا 140 روز کامل یا 280 نیم‌روز در سال کار کنند.

• آیا امکان دریافت اقامت دائم پس از تحصیل وجود دارد؟

بله، پس از پایان تحصیل و پیدا کردن شغل مرتبط، می‌توانید ویزای کاری بگیرید و پس از ۲ تا ۵ سال (بسته به نوع اقامت)، برای دریافت اقامت دائم اقدام نمایید.