مراحل درخواست ویزای دانشجویی ژاپن
فرآیند دریافت ویزای دانشجویی ژاپن از دو مرحله اصلی تشکیل شده است: دریافت گواهی صلاحیت اقامت (COE) از سوی اداره مهاجرت ژاپن، و درخواست ویزا از سفارت یا کنسولگری ژاپن در کشور محل اقامت دانشجو. هر دو مرحله باید با دقت انجام شوند تا از تأخیر یا ریفیوز شدن جلوگیری شود.
- انتخاب مقصد و بررسی مسیر تحصیلی
پیش از هر چیز، متقاضی باید مشخص کند قصد دارد در چه مقطعی و در چه رشتهای ادامه تحصیل دهد. ژاپن با داشتن بیش از ۷۰۰ دانشگاه معتبر، از جمله دانشگاه توکیو، کیوتو و اوساکا که در فهرست بهترین دانشگاه های ژاپن قرار دارند، یکی از مقاصد محبوب برای دانشجویان بینالمللی است. انتخاب دقیق مقصد، مسیر بعدی را شفافتر میکند و نوع ویزا و مدارک لازم را مشخص میسازد.
- تحقیق درباره شرایط پذیرش دانشگاهها
هر دانشگاه شرایط متفاوتی برای پذیرش دارد. برخی دورهها به زبان ژاپنی و برخی دیگر به زبان انگلیسی برگزار میشوند. متقاضی باید از طریق وبسایت رسمی دانشگاهها، مدارک مورد نیاز، مهلت ارسال درخواست و شرایط بورسیه تحصیلی ژاپن را بررسی کند. این مرحله اهمیت زیادی دارد زیرا بسیاری از بورسیهها فقط در بازههای زمانی خاص قابل درخواست هستند.
- آمادهسازی مدارک تحصیلی و زبانی
دانشجو باید مدارک تحصیلی، ترجمه رسمی ریزنمرات، مدرک زبان انگلیسی (مانند آیلتس) یا ژاپنی مانند JLPT) و انگیزهنامه (Statement of Purpose) خود را آماده کند. در صورتی که دانشجو سابقه تحقیقاتی یا فعالیتهای علمی دارد، ضمیمه کردن آن به مدارک، شانس پذیرش را بالا میبرد.
- ارسال درخواست پذیرش به دانشگاه
در این مرحله، دانشجو از طریق پورتال رسمی دانشگاه یا ایمیل بینالمللی، مدارک خود را ارسال میکند. بیشتر دانشگاههای ژاپن درخواستها را فقط به صورت آنلاین میپذیرند. پس از بررسی مدارک، در صورت تأیید اولیه، دانشگاه از متقاضی میخواهد هزینه بررسی مدارک را پرداخت کند.
- دریافت نامه پذیرش و درخواست گواهی صلاحیت اقامت (COE)
پس از پذیرش نهایی، دانشگاه به عنوان اسپانسر دانشجو، به اداره مهاجرت ژاپن درخواست صدور گواهی صلاحیت اقامت (Certificate of Eligibility) را ارسال میکند. این گواهی تأیید میکند که دانشجو از نظر تحصیلی و مالی واجد شرایط اقامت در ژاپن است. صدور COE معمولاً بین ۱ تا ۳ ماه زمان میبرد.
- تهیه مدارک مالی و اثبات تمکن
یکی از مهمترین بخشهای دریافت ویزای تحصیلی، ارائه مدارک مربوط به تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن است. دانشجو باید ثابت کند توانایی پرداخت شهریه، هزینه زندگی، بیمه و سایر مخارج را دارد. معمولاً ارائه گردش حساب بانکی ۶ ماه اخیر یا نامه اسپانسری مالی الزامی است.
- دریافت COE و آمادهسازی مدارک سفارت
پس از دریافت گواهی COE از دانشگاه، دانشجو باید نسخه اصلی آن را به همراه پاسپورت معتبر، عکس جدید، فرم درخواست ویزا و ترجمه رسمی مدارک تحصیلی برای سفارت آماده کند. توجه به جزئیات مدارک در این مرحله بسیار حیاتی است، چون هرگونه نقص میتواند باعث تأخیر یا رد شدن درخواست شود.
- رزرو وقت سفارت ژاپن و تحویل مدارک
اکنون باید از طریق وبسایت رسمی سفارت ژاپن در تهران، برای وقت سفارت ژاپن اقدام کنید. در روز مراجعه، مدارک به کارمند کنسولی تحویل داده میشود و در برخی موارد، مصاحبه کوتاهی نیز انجام میگیرد. بررسی مدارک و صدور ویزا معمولاً بین ۵ تا ۱۰ روز کاری طول میکشد.
- دریافت ویزا و ورود به ژاپن
در صورت تأیید درخواست، ویزای تحصیلی در پاسپورت دانشجو درج میشود. پس از ورود به خاک ژاپن، در فرودگاه (محدود به فرودگاههای مشخص مانند ناریتا، هانِدا، کانسای و… است. اگر از فرودگاهی غیر از اینها وارد شوید، کارت بعد از ثبت نشانی به نشانی شما ارسال میشود) کارت اقامت (Residence Card) صادر میشود که نوعی مجوز اقامت بلندمدت به شمار میرود. از همین لحظه، دانشجو رسماً در مسیر مهاجرت به ژاپن قرار گرفته و میتواند زندگی و تحصیل خود را در این کشور آغاز کند.
- ثبتنام در شهرداری و شروع تحصیل
آخرین مرحله، ثبتنام در شهرداری محل اقامت برای تأیید کارت اقامت و شروع رسمی تحصیل است. دانشجو باید آدرس محل زندگی خود را اعلام کرده و بیمه دانشجویی بگیرد. در این مرحله، بسیاری از دانشجویان خارجی نیز درخواست مجوز کار پارهوقت میدهند تا بتوانند بخشی از هزینههای زندگی خود را تأمین کنند.
فرآیند دریافت ویزای تحصیلی ژاپن ممکن است در نگاه اول پیچیده و زمانبر به نظر برسد، اما با برنامهریزی دقیق و ارائه مدارک کامل، میتوان آن را بهسادگی و بدون خطا طی کرد. بیشتر چالشهای دانشجویان در این مسیر مربوط به نواقص مدارک، تمکن مالی نامشخص یا ناآشنایی با مراحل اداری است. از طرفی، تفاوت قوانین بین دانشگاهها، زمان صدور COE و روند بررسی پروندهها در اداره مهاجرت ژاپن باعث میشود که هر پرونده شرایط خاص خود را داشته باشد. بنابراین آگاهی از جزئیات، تسلط بر مدارک و درک درست از روند بررسی سفارت، سه رکن حیاتی برای موفقیت در این مسیر هستند.
در چنین شرایطی، همراهی یک تیم باتجربه میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. درنای آبی با سالها تجربه در زمینه مشاوره تحصیلی و مهاجرت، آماده است تا تمام مراحل از انتخاب دانشگاه و آمادهسازی مدارک تا دریافت ویزا و اقامت را در کنار شما پیش ببرد. کارشناسان ما با بررسی دقیق شرایط فردی شما، بهترین مسیر و سریعترین روش دریافت ویزای دانشجویی ژاپن را پیشنهاد میدهند. اگر تصمیم دارید تحصیل خود را در کشوری پیشرفته، ایمن و فرهنگی مانند ژاپن آغاز کنید، همین حالا فرم درخواست مشاوره مهاجرت را پر کنید تا اولین گام برای ساخت آیندهای روشنتر را با اطمینان بردارید.
هزینه دریافت ویزای تحصیلی ژاپن
دریافت ویزای تحصیلی ژاپن شامل چند نوع هزینه است که در مراحل مختلف درخواست تا ورود به کشور پرداخت میشوند. در پروسه مهاجرت تحصیلی این هزینهها به دو دستهی اصلی تقسیم میشوند: هزینههای رسمی سفارت و دولت ژاپن و هزینههای جانبی مانند ترجمه، پست، و بلیت پرواز.
- هزینه صدور ویزا در سفارت ژاپن
هزینه رسمی صدور ویزای تحصیلی، طبق اعلام سفارت ژاپن در تهران، در حال حاضر حدود ۸۰۰۰ ین ژاپن (معادل حدود ۵۵ دلار آمریکا) است. این مبلغ در زمان تحویل پاسپورت به سفارت پرداخت میشود و در صورت ریفیوز شدن ویزا، بازگشتپذیر نیست.
- هزینه بررسی مدارک دانشگاهها
بیشتر دانشگاههای ژاپن برای بررسی مدارک متقاضی، مبلغی بین ۵۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ ین (۳۵ تا ۷۰ دلار) دریافت میکنند. پرداخت این هزینه شرط شروع بررسی پرونده است. در صورتی که متقاضی چند دانشگاه را انتخاب کند، باید این مبلغ را برای هر دانشگاه به صورت جداگانه بپردازد.
- هزینه ترجمه و آمادهسازی مدارک
ترجمه رسمی ریزنمرات، مدارک تحصیلی، گواهی زبان و سایر مستندات توسط دارالترجمه انجام میشود. بهطور میانگین هزینه آمادهسازی کامل مدارک برای درخواست ویزا بین ۳ تا ۶ میلیون تومان است. این بخش بسته به تعداد صفحات و زبان مقصد (انگلیسی یا ژاپنی) متغیر است.
- هزینه تمکن مالی و سپرده بانکی
اداره مهاجرت ژاپن از متقاضیان میخواهد مدارکی مبنی بر تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن ارائه دهند. برای تأیید تمکن مالی معمولاً باید حداقل ۳ تا ۴ میلیون ین ژاپن (حدود ۲۱ تا ۲۸ هزار دلار آمریکا) در حساب بانکی متقاضی یا اسپانسر وی وجود داشته باشد. این مبلغ نشان میدهد دانشجو توانایی پرداخت هزینه تحصیل و زندگی را دارد.
- شهریه و پیشپرداخت دانشگاهها
دانشگاههای ژاپن معمولاً قبل از صدور COE، از دانشجو درخواست پیشپرداخت شهریه میکنند. میانگین شهریه برای دانشگاههای دولتی حدود ۵۳۵٬۸۰۰ ین (حدود ۳۶۰۰ دلار در سال) و برای دانشگاههای خصوصی بین ۸۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ ین (۵۴۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ دلار) است. البته دانشگاههای برتر مانند توکیو و کیوتو با بورسیههای مختلف این هزینه را کاهش میدهند.
- هزینه اقامت اولیه در ژاپن
دانشجویان معمولاً در بدو ورود، در خوابگاه دانشگاه یا آپارتمان مشترک اقامت میکنند. هزینه اقامت اولیه برای یک ماه بین ۵۰٬۰۰۰ تا ۸۰٬۰۰۰ ین (۳۵۰ تا ۵۵۰ دلار) است. این مبلغ معمولاً هنگام ورود و دریافت کارت اقامت پرداخت میشود.
- هزینه بلیت پرواز و بیمه مسافرتی
پرواز مستقیم از تهران به توکیو یا اوساکا معمولاً بین ۳۵ تا ۴۵ میلیون تومان هزینه دارد. علاوه بر آن، بیمه مسافرتی اجباری برای صدور ویزا معمولاً حدود ۱ تا ۲ میلیون تومان هزینه دارد.
- هزینه تمدید ویزا یا تغییر وضعیت اقامت
پس از ورود به ژاپن، ویزای دانشجویی معمولاً برای یک سال صادر میشود و قابل تمدید است. هزینه تمدید ویزا یا تغییر وضعیت اقامت حدود ۴۰۰۰ ین ژاپن (۲۸ دلار) است که به اداره مهاجرت ژاپن پرداخت میشود.
- هزینه زندگی ماهیانه در ژاپن
میانگین هزینه زندگی برای دانشجویان بینالمللی در ژاپن بین ۸۰٬۰۰۰ تا ۱۲۰٬۰۰۰ ین در ماه (۵۵۰ تا ۸۵۰ دلار) است که شامل غذا، حملونقل و سایر هزینههای روزمره میشود. داشتن برنامهریزی مالی دقیق در این مرحله ضروری است.
جمعبندی هزینههای کلی:
| نوع هزینه | مبلغ تقریبی (ین ژاپن) | معادل دلاری | توضیح |
| صدور ویزا در سفارت | 8,000 | 55 $ | پرداخت به سفارت ژاپن |
| بررسی مدارک دانشگاه | 5,000–10,000 | 35–70 $ | برای هر دانشگاه |
| ترجمه مدارک | – | 3–6 میلیون تومان | متغیر با تعداد صفحات |
| تمکن مالی | 2,000,000 | 14,000 $ | موجودی حساب بانکی |
| شهریه سالانه | 535,800–1,500,000 | 3,600–10,000 $ | بسته به نوع دانشگاه |
| هزینه زندگی ماهانه | 80,000–120,000 | 550–850 $ | شامل اقامت و خوردوخوراک |
| تمدید ویزا | 4,000 | 28 $ | هر سال یکبار پرداخت میشود |
هزینهها ممکن است با نوسانات ارزی تغییر کنند، اما در مقایسه با کشورهایی مانند آمریکا و انگلستان، تحصیل در ژاپن همچنان مقرونبهصرفهتر است؛ بهویژه برای کسانی که موفق به دریافت بورسیه تحصیلی ژاپن شوند.
مدارک لازم برای اخذ ویزای تحصیلی ژاپن
کسانی که قصد مهاجرت تحصیلی به ژاپن را دارند، برای دریافت ویزای دانشجویی ژاپن باید مدارک زیر را بهصورت کامل و ترجمهشده به زبان انگلیسی یا ژاپنی آماده کرده و به سفارت ژاپن ارائه دهند. هرگونه نقص در مدارک میتواند باعث تأخیر یا رد شدن درخواست شود: لیست کامل مدارک موردنیاز:
- فرم درخواست ویزای تحصیلی ژاپن: فرم رسمی سفارت ژاپن که باید با اطلاعات دقیق و به زبان انگلیسی تکمیل و امضا شود.
- پاسپورت معتبر: با حداقل ۶ ماه اعتبار و حداقل دو صفحه خالی برای درج ویزا.
- عکس پرسنلی جدید: یک قطعه عکس رنگی (۴.۵×۴.۵ سانتیمتر)، زمینه سفید، بدون روتوش و مربوط به شش ماه اخیر.
- گواهی صلاحیت اقامت (Certificate of Eligibility – COE): صادرشده توسط دانشگاه و تأییدشده از سوی اداره مهاجرت ژاپن؛ بدون این مدرک امکان صدور ویزا وجود ندارد.
- مدارک تحصیلی ترجمهشده: شامل آخرین مدرک تحصیلی، ریزنمرات، و گواهی اشتغال به تحصیل در صورت دانشجوی بودن.
- مدرک زبان انگلیسی یا ژاپنی (IELTS, TOEFL یا JLPT): برای اثبات توانایی زبانی در دوره تحصیلی انتخابشده.
- انگیزهنامه (Statement of Purpose) : توضیح اهداف تحصیلی، برنامه آینده و دلایل انتخاب کشور ژاپن برای تحصیل.
- رزومه تحصیلی و شغلی (CV) : خلاصه سوابق تحصیلی، مهارتها، فعالیتهای پژوهشی یا کاری مرتبط.
- گواهی تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن: ارائه گواهی بانکی با موجودی حداقل ۳ تا ۴ میلیون ین ژاپن یا معادل دلاری آن بههمراه گردش حساب ۶ ماه اخیر برای اثبات توانایی پرداخت هزینههای تحصیل و زندگی.
- نامه اسپانسر مالی (در صورت وجود): اگر هزینهها توسط والدین یا حامی مالی پرداخت میشود، باید نامه رسمی حمایت مالی ضمیمه گردد.
- رسید پرداخت شهریه یا پیشپرداخت دانشگاه: در صورت درخواست دانشگاه برای صدور COE.
- مدارک محل اقامت در ژاپن: شامل قرارداد خوابگاه یا نامه رسمی دانشگاه مبنی بر تأمین محل اقامت دانشجو.
- کپی کارت شناسایی یا گواهی تولد: برای تأیید هویت متقاضی.
- نامه پذیرش از دانشگاه ژاپنی: مدرک رسمی پذیرش تحصیلی در یکی از دانشگاهها یا مؤسسات آموزش عالی.
- گواهی سلامت یا معاینه پزشکی (در برخی موارد): بسته به دانشگاه یا نوع برنامه ممکن است الزامی باشد.
- توصیهنامه اساتید (در صورت درخواست دانشگاه): برای متقاضیان مقاطع کارشناسی ارشد یا دکترا الزامی است.
- مدارک مربوط به بورسیه (در صورت دریافت): گواهی رسمی از دانشگاه یا نهاد ارائهدهنده بورسیه تحصیلی.
- کپی بلیت پرواز یا رزرو اولیه: جهت اطلاع از تاریخ احتمالی سفر و ورود به ژاپن.
🔹 نکته مهم:
تمام مدارک باید با ترتیب مشخص در پوشهای منظم تحویل داده شوند. سفارت ژاپن ممکن است در طول بررسی پرونده، مدارک اضافی مانند ترجمه رسمی تمکن مالی یا تأییدیه دانشگاه را نیز درخواست کند.
🔹 توصیه تخصصی:
پیشنهاد میشود پیش از رزرو وقت سفارت ژاپن، تمام مدارک را با چکلیست رسمی سفارت تطبیق دهید تا فرآیند بررسی بدون وقفه انجام شود.
رزرو وقت مشاوره (رایگان)
نحوه اخذ وقت سفارت ژاپن
دریافت وقت از سفارت ژاپن در تهران مرحلهای کلیدی در فرآیند اخذ ویزای تحصیلی است. رزرو وقت سفارت فقط پس از تکمیل مدارک و دریافت گواهی صلاحیت اقامت (COE) انجام میشود. مراحل زیر به شما کمک میکند بدون اتلاف وقت، بهدرستی این مرحله را پشت سر بگذارید.
- آمادهسازی مدارک پیش از رزرو وقت
پیش از هر اقدامی، تمام مدارک مورد نیاز باید آماده و ترجمه شده باشند. بهویژه مدارک حساس مانند گواهی تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن، نامه پذیرش دانشگاه، و گواهی COE.
سفارت هیچگونه پذیرش ناقص را قبول نمیکند و در صورت نواقص، باید مجدداً وقت جدید رزرو شود.
- ورود به سایت رسمی سفارت ژاپن در تهران
از طریق وبسایت رسمی سفارت ژاپن (ir.emb-japan.go.jp) وارد بخش «ویزای تحصیلی» شوید. در این صفحه، آخرین اطلاعیهها، فرمها و تقویم نوبتدهی قرار دارد. تنها همین سایت رسمی برای رزرو وقت معتبر است و استفاده از واسطهها توصیه نمیشود.
- انتخاب نوع وقت سفارت
در بخش رزرو آنلاین، نوع وقت مورد نیاز خود را انتخاب کنید؛ وقت تحویل مدارک و مصاحبه (Student Visa Submission) و یا وقت پیگیری یا دریافت نتیجه (Visa Pickup). توجه داشته باشید که وقت تحویل مدارک فقط برای افرادی که گواهی COE دارند صادر میشود.
- تکمیل فرم درخواست و اطلاعات شخصی
پس از ورود به فرم نوبتدهی، باید اطلاعات شخصی شامل نام کامل، شماره پاسپورت، ایمیل، شماره تماس، و تاریخ دلخواه مراجعه را وارد کنید. فرم باید دقیق و مطابق با اطلاعات پاسپورت تکمیل شود.
- دریافت تأییدیه رزرو وقت از طریق ایمیل
پس از ثبت درخواست، ایمیلی از طرف سفارت برای شما ارسال میشود که حاوی تاریخ، ساعت و کد نوبت است. این ایمیل را باید در روز مراجعه چاپ کرده و به همراه سایر مدارک ارائه دهید. بدون این کد، ورود به بخش کنسولی ممکن نیست.
برای موفقیت در رزرو وقت سفارت ژاپن، باید با برنامهریزی دقیق عمل کنید. توصیه میشود وقت خود را حداقل ۴ تا ۶ هفته پیش از آغاز ترم تحصیلی رزرو کنید تا در صورت بروز تأخیر احتمالی، زمان کافی برای اصلاح مدارک یا مصاحبه مجدد داشته باشید. تمام مدارک را با چکلیست رسمی سفارت ژاپن تطبیق دهید تا هیچ موردی از قلم نیفتد.
از ارائه اطلاعات نادرست یا اغراقآمیز بهویژه در بخش تمکن مالی و سوابق تحصیلی جداً خودداری کنید، زیرا هرگونه تناقض میتواند منجر به رد درخواست شود. همچنین، برای جلوگیری از ریفیوز شدن، لازم است تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن را بهصورت مستند و شفاف ارائه داده و ارتباط منطقی بین هدف تحصیلی و رشته انتخابی خود را بهروشنی توضیح دهید تا افسر ویزا به واقعی بودن قصد تحصیل شما اطمینان پیدا کند.
مدت اعتبار ویزای دانشجویی ژاپن
مدت اعتبار ویزای دانشجویی ژاپن بسته به نوع مؤسسه آموزشی و طول دوره تحصیل متغیر است. بهطور معمول، ویزای تحصیلی برای مدت ۶ ماه تا ۲ سال صادر میشود. دانشجویان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی معمولاً ویزایی با اعتبار یک یا دو سال دریافت میکنند، در حالی که دانشجویان کالجهای زبان ژاپنی یا مؤسسات فنی حرفهای، اغلب ویزای ششماهه یا یکساله دارند.
مدت اعتبار دقیق ویزا در زمان صدور روی برچسب ویزا درج میشود و پس از ورود به ژاپن نیز در کارت اقامت (Residence Card) ثبت خواهد شد. این کارت به منزله مجوز قانونی اقامت تحصیلی در ژاپن است و برای تمدید، اشتغال پارهوقت یا درخواست خدمات اقامتی مورد استفاده قرار میگیرد.
پس از پایان مدت اولیه، دانشجو میتواند برای تمدید ویزای تحصیلی ژاپن از طریق اداره مهاجرت ژاپن اقدام کند. این تمدید معمولاً برای بازههای یکساله انجام میشود و نیاز به مدارکی مانند گواهی اشتغال به تحصیل، کارنامه ترمهای گذشته، مدارک اقامت و تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن دارد.
اگر دانشجو در طول تحصیل پیشرفت رضایتبخشی داشته باشد و قوانین اقامت را رعایت کند، تمدید ویزا بدون مشکل انجام میشود. در پایان دوره تحصیلی نیز، در صورت یافتن شغل یا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، امکان تبدیل ویزای دانشجویی به ویزای کاری یا پژوهشی وجود دارد.
لندینگ پرمیت، کارت اقامت ژاپن و تمدید مجوز ورود
زمانی که دانشجو با ویزای تحصیلی ژاپن وارد این کشور میشود، نخستین مدرک رسمی اقامت او در بدو ورود صادر میشود که به آن لندینگ پرمیت (Landing Permit) گفته میشود. این مجوز در فرودگاههای اصلی ژاپن مانند ناریتا، هاندا یا کانسای، توسط مأمور اداره مهاجرت صادر شده و جایگزین مهر ورود در پاسپورت میشود. لندینگ پرمیت در واقع تأیید نهایی اقامت تحصیلی است و نشان میدهد که دانشجو بر اساس گواهی صلاحیت اقامت (COE) مجاز به تحصیل و اقامت در ژاپن است.
همزمان با صدور این مجوز، برای افرادی که بیش از سه ماه در ژاپن اقامت خواهند داشت، کارت اقامت ژاپن (Residence Card) نیز صادر میشود. این کارت شامل مشخصاتی مانند نام، ملیت، آدرس محل اقامت، نوع و مدت اقامت است و باید همیشه همراه دانشجو باشد. در بسیاری از امور روزمره مانند افتتاح حساب بانکی، اجاره خانه یا دریافت سیمکارت تلفن، ارائه کارت اقامت الزامی است.
اعتبار کارت اقامت دقیقاً برابر با مدت اعتبار ویزای دانشجویی ژاپن است و پس از پایان آن، باید تمدید شود. تمدید کارت اقامت و مجوز اقامت از طریق اداره مهاجرت ژاپن (Immigration Services Agency of Japan) در شهر محل اقامت دانشجو انجام میشود. برای این کار، دانشجو باید مدارکی مانند پاسپورت، کارت اقامت فعلی، گواهی اشتغال به تحصیل از دانشگاه، کارنامه تحصیلی، عکس جدید و گواهی تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن را ارائه دهد.
درخواست تمدید معمولاً باید دستکم یک ماه پیش از پایان اعتبار فعلی ثبت شود. در صورت تأیید، اقامت دانشجو برای مدت یک تا دو سال دیگر تمدید شده و کارت جدید با تاریخ اعتبار تازه صادر میشود. اگر دانشجو قصد خروج موقت از ژاپن را داشته باشد (برای مثال سفر به ایران یا کشورهای دیگر)، لازم است پیش از خروج، مجوز بازگشت (Re-entry Permit) را از اداره مهاجرت دریافت کند. این مجوز باعث میشود اقامت دانشجو باطل نشود و بتواند پس از بازگشت به ژاپن بدون نیاز به دریافت ویزای جدید، تحصیل خود را ادامه دهد.
شرایط تمدید ویزای تحصیلی ژاپن
تمدید ویزای تحصیلی ژاپن برای دانشجویانی انجام میشود که قصد دارند تحصیل خود را در همان دانشگاه یا مقطع ادامه دهند و اعتبار اقامت فعلی آنها در شرف پایان است. معمولاً ویزای دانشجویی در بازههای یکساله یا دوساله صادر میشود و دانشجو باید حداقل یک ماه قبل از تاریخ انقضا برای تمدید اقدام کند. فرآیند تمدید توسط اداره مهاجرت منطقهای ژاپن (Immigration Bureau) انجام میشود و معمولاً بین دو تا چهار هفته طول میکشد. شرط اصلی تمدید ویزا این است که دانشجو در طول اقامت خود قوانین را رعایت کرده، در کلاسها حضور فعال داشته باشد و دلایل موجهی برای ادامه اقامت تحصیلی ارائه دهد.
برای تمدید، دانشجو باید مجموعهای از مدارک رسمی را ارائه کند. این مدارک شامل فرم درخواست تمدید اقامت، کارت اقامت فعلی (Residence Card)، پاسپورت معتبر، گواهی اشتغال به تحصیل از دانشگاه، کارنامه یا ریزنمرات آخرین ترم، و مدرک تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن است. اگر شهریه دانشگاه برای ترم بعد پرداخت شده باشد، ارائه رسید پرداخت نیز الزامی است.
در صورت تغییر آدرس، خوابگاه یا رشته تحصیلی، باید مدارک اصلاحشده به اداره مهاجرت ارائه شود. هزینه تمدید معمولاً ۴٬۰۰۰ ین ژاپن است و بهصورت تمبر مالی پرداخت میشود. تمدید معمولاً برای مدت مشابه با اقامت قبلی (مثلاً یک سال دیگر) صادر میشود. در صورت بینظمی در حضور در کلاسها، مشکلات مالی یا تأخیر در پرداخت شهریه، احتمال دارد با تمدید موافقت نشود. رعایت نظم تحصیلی، ارائه مدارک دقیق و اطلاعرسانی بهموقع به اداره مهاجرت، بهترین تضمین برای تمدید موفق و بدون وقفه اقامت دانشجویی در ژاپن است.
شرایط قانونی کار دانشجویی در ژاپن
دانشجویان بینالمللی در ژاپن مجاز به کار پارهوقت هستند، اما این امکان تنها در صورتی وجود دارد که پیش از شروع کار، مجوز فعالیت خارج از محدوده اقامت (Permission to Engage in Activity Other Than That Permitted by the Status of Residence) را از اداره مهاجرت ژاپن دریافت کرده باشند. این مجوز معمولاً همزمان با ورود به ژاپن و در فرودگاه صادر میشود، اما در صورت عدم صدور، دانشجو باید شخصاً به اداره مهاجرت منطقهای مراجعه کند.
طبق قوانین فعلی، دارندگان ویزای تحصیلی ژاپن میتوانند حداکثر ۲۸ ساعت در هفته در طول ترم و تا ۴۰ ساعت در هفته در تعطیلات رسمی یا بینترمها کار کنند. فعالیتهای مجاز شامل کار در رستورانها، فروشگاهها، کتابخانهها، دفاتر دانشگاه یا حتی پروژههای تحقیقاتی مرتبط با رشته تحصیلی است. با این حال، اشتغال در مکانهایی که با قوانین یا شئون عمومی مغایرت دارند (مانند مراکز تفریحی بزرگسالان یا کازینوها) بهطور کامل ممنوع است.
درآمد حاصل از کار دانشجویی معمولاً برای پوشش بخشی از هزینههای زندگی، حملونقل یا اقامت استفاده میشود و نباید منبع اصلی تأمین مالی تحصیل باشد. بسیاری از دانشگاهها دانشجویان را تشویق میکنند تا ساعات کاری خود را طوری تنظیم کنند که با برنامه درسی و حضور در کلاسها تداخل نداشته باشد. در صورت تخطی از محدودیت زمانی یا کار بدون مجوز، دانشجو ممکن است با جریمه مالی، لغو ویزا یا حتی اخراج از کشور روبهرو شود.
همچنین هنگام تمدید اقامت، افسر مهاجرت بررسی میکند که دانشجو تعهدات تحصیلی خود را رعایت کرده و فعالیت کاریاش با قوانین سازگار بوده است. بنابراین توصیه میشود هر دانشجو قبل از شروع کار، مجوز کتبی دریافت کرده، میزان ساعات کاری را بهطور منظم کنترل کند و همیشه اصل کارت اقامت خود را در محل کار به همراه داشته باشد. این نظم و شفافیت، تضمینی برای حفظ اعتبار اقامت و ادامه تحصیل موفق در ژاپن است.
اخذ ویزای همراه برای دانشجویان در ژاپن
دانشجویانی که با ویزای تحصیلی ژاپن مشغول به تحصیل هستند، میتوانند برای اعضای خانواده نزدیک خود شامل همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال، درخواست ویزای همراه (Dependent Visa) بدهند. این ویزا به خانواده دانشجو اجازه میدهد تا در طول دوره تحصیل او، بهطور قانونی در ژاپن اقامت داشته باشند. فرآیند دریافت ویزای همراه معمولاً پس از استقرار دانشجو در ژاپن و صدور کارت اقامت (Residence Card) انجام میشود، اما در برخی موارد دانشگاهها نیز در زمان اپلای اولیه، در آمادهسازی مدارک برای اعضای خانواده همکاری میکنند.
برای شروع، دانشجو باید از اداره مهاجرت ژاپن درخواست صدور گواهی صلاحیت اقامت (COE) برای هر یک از اعضای خانواده خود را ارائه دهد. این گواهی مشابه گواهی اقامت خود دانشجو است و نشان میدهد فرد متقاضی واجد شرایط اقامت به عنوان همراه دانشجو میباشد. پس از صدور COE، همسر یا فرزند دانشجو باید با در دست داشتن آن، به سفارت ژاپن در کشور خود (مانند سفارت ژاپن در تهران) مراجعه کرده و درخواست صدور ویزای همراه را ثبت کند.
برای دریافت ویزای همراه، ارائه مدارک مالی قوی و مستندات تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن اهمیت زیادی دارد، زیرا افسر مهاجرت باید اطمینان پیدا کند که دانشجو توانایی تأمین هزینههای خانواده خود را در طول اقامت دارد. حداقل موجودی مورد انتظار معمولاً بین ۳ تا ۴ میلیون ین ژاپن است. سایر مدارک شامل پاسپورت معتبر، سند ازدواج رسمی (برای همسر)، گواهی تولد (برای فرزند)، کارت اقامت دانشجو، نامه اشتغال به تحصیل و گواهی آدرس محل سکونت در ژاپن است.
دارندگان ویزای همراه اجازه کار تماموقت ندارند، اما میتوانند پس از دریافت مجوز فعالیت از اداره مهاجرت، تا ۲۸ ساعت در هفته کار پارهوقت انجام دهند. مدت اعتبار این ویزا دقیقاً برابر با مدت اقامت دانشجو است و در زمان تمدید ویزای تحصیلی، ویزای همراه نیز باید بهصورت همزمان تمدید شود. این امکان به دانشجویان کمک میکند تا در طول دوران تحصیل، خانواده خود را در کنارشان داشته باشند و زندگی پایدارتری در ژاپن تجربه کنند.
شرایط تبدیل ویزای تحصیلی به کاری ژاپن
تبدیل ویزای تحصیلی ژاپن به ویزای کاری یکی از رایجترین مسیرهای اقامت بلندمدت در این کشور است و بسیاری از دانشجویان بینالمللی پس از فارغالتحصیلی از این فرصت برای ماندن در ژاپن و آغاز زندگی حرفهای استفاده میکنند. شرط اصلی برای تغییر نوع اقامت، یافتن شغلی مرتبط با رشته تحصیلی در یکی از شرکتها یا مؤسسات ژاپنی است.
پس از امضای قرارداد کاری، کارفرما بهعنوان اسپانسر یا ضامن (Sponsor) متقاضی شناخته میشود و موظف است مدارک لازم را برای تغییر وضعیت اقامت به اداره مهاجرت ژاپن (Immigration Services Agency of Japan) ارائه دهد. ویزای کاری بسته به نوع شغل و تخصص، در دستههایی مانند «مهارتهای تخصصی»، «مهندسی»، «تحقیق و توسعه»، «آموزش» یا «خدمات بینالمللی» صادر میشود و معمولاً برای مدت ۱ تا ۳ سال اعتبار دارد.
برای تبدیل ویزای تحصیلی به کاری، مدارک زیر مورد نیاز است: کارت اقامت دانشجویی فعلی، پاسپورت، مدرک فارغالتحصیلی از دانشگاه ژاپنی، قرارداد کاری رسمی، شرح وظایف شغلی (Job Description)، فرم تغییر وضعیت اقامت، و گواهی تمکن مالی ویزای تحصیلی ژاپن (برای اثبات توان مالی تا شروع اشتغال). یکی از مهمترین معیارهای اداره مهاجرت برای تأیید درخواست، تناسب بین مدرک تحصیلی فرد و شغل پیشنهادی است؛ برای مثال، فارغالتحصیل رشته مهندسی باید در حوزه فنی یا فناوری اطلاعات فعالیت کند، نه در شغلهای خدماتی عمومی.
پس از بررسی مدارک و تأیید شرایط، ویزای تحصیلی به ویزای کاری تبدیل میشود و کارت اقامت جدید با وضعیت «کارمند تماموقت» صادر خواهد شد. دانشجویانی که در ژاپن تحصیل کردهاند، به دلیل آشنایی با فرهنگ کاری و زبان این کشور، معمولاً در اولویت استخدام شرکتها قرار میگیرند و مسیر دریافت اقامت دائم (Permanent Residence) برای آنها سریعتر پیش میرود. این تغییر ویزا درواقع پلی میان تحصیل، اشتغال و اقامت بلندمدت در ژاپن است و میتواند آغازگر مسیر مهاجرت پایدار و موفق برای فارغالتحصیلان بینالمللی باشد.

