ساختار سیستم آموزش عالی در فرانسه
سیستم آموزش عالی فرانسه یکی از ساختارهای منسجم و شناختهشده در اروپا است که بر پایهی سهمرحلهای بولونیا طراحی شدهاست؛ لیسانس (Licence)، فوقلیسانس (Master) و دکتری (Doctorat). این ساختار باعث شده مدارک دانشگاهی فرانسه در سراسر اتحادیه اروپا و کشورهای دیگر قابلپذیرش و معتبر باشند و دانشجویان زیادی از سراسر دنیا خواهان مهاجرت تحصیلی به فرانسه باشند.
مراحل تحصیلات عالی در فرانسه
مقطع تحصیلی در فرانسه | مدت زمان | معادل در ایران | توضیحات |
لیسانس | ۳ سال | کارشناسی | در برخی رشتهها مانند پزشکی، ساختار متفاوت و طولانیتری دارد. |
ارشد | ۲ سال | کارشناسی ارشد | معمولاً شامل دو مرحله Master 1 و Master 2 است. |
دکتری | حدود ۳ سال | دکتری تخصصی | نیازمند رزومه پژوهشی قوی و تأییدیه استاد راهنما (supervisor) است. |
انواع مؤسسات آموزش عالی در فرانسه
فرانسه دارای چند نوع نهاد آموزشی معتبر است که دانشجویان بینالمللی میتوانند بسته به هدف و رشته خود از بین آنها انتخاب کنند:
- دانشگاههای عمومی (Public Universities)
ارائهدهنده طیف وسیعی از رشتهها با شهریه پایین و پذیرش سادهتر برای دانشجویان خارجی.
- گراند اکولها (Grandes Écoles)
مؤسسات نخبهپرور، با فرآیند پذیرش رقابتی و آموزش تخصصی در حوزههایی مانند مهندسی، مدیریت، سیاست، علوم انسانی و…
مثالها: École Polytechnique، HEC Paris
- مؤسسات خصوصی و مدارس تخصصی (Private Institutions & Schools)
شامل مدارس تجارت، هنر، طراحی و مهندسی. شهریه بالاتری دارند اما برخی بورسیه ارائه میدهند.
- مدارس هنر و معماری (Écoles d’art & d’architecture)
اغلب تحت نظارت وزارت فرهنگ هستند و پذیرش آنها با آزمون یا نمونهکار صورت میگیرد.
ساختار آموزش عالی فرانسه به گونهای طراحی شده که هم برای پژوهشگران آکادمیک و هم برای دانشجویان فنی و عملی، فرصتهای گستردهای فراهم کند. دانشجویان ایرانی میتوانند با درک این ساختار، مسیر درستتری برای انتخاب دانشگاه و برنامه تحصیلی خود داشته باشند.
لیست بهترین دانشگاه های فرانسه برای اپلای
فرانسه دارای دهها دانشگاه معتبر است که در رتبهبندیهای بینالمللی مانند QS و THE همواره جایگاه درخشانی دارند. برخی از این دانشگاهها، علاوه بر کیفیت آموزشی بالا، شرایط پذیرش مناسبی برای دانشجویان بینالمللی (از جمله ایرانیها) فراهم کردهاند و دورههای متنوعی به زبان انگلیسی نیز ارائه میدهند. در ادامه، فهرستی از بهترین دانشگاههای فرانسه معرفی شده است.
دانشگاه | نام فارسی دانشگاه | رتبه QS 2025 | موقعیت | زبان تدریس | نکات برجسته |
Université PSL | دانشگاه پیاسال پاریس | #24 | پاریس | فرانسه / انگلیسی | رتبه اول فرانسه، دانشگاههای نخبه زیرمجموعه |
Sorbonne University | دانشگاه سوربن | #59 | پاریس | فرانسه / انگلیسی | علوم پایه، پزشکی، علوم انسانی قوی |
École Polytechnique | مدرسه پلیتکنیک فرانسه | #60 | پالیزو | انگلیسی / فرانسه | نخبهپرور، مهندسی و فیزیک قوی |
Paris-Saclay University | دانشگاه پاریس-سَکلِی | #71 | پاریس | انگلیسی / فرانسه | همکاری با آزمایشگاهها و بورسیهها |
CentraleSupélec | دانشگاه مرکزی-سوپله | #138 | پاریس | انگلیسی / فرانسه | مهندسی برق، صنایع، رباتیک |
École des Ponts ParisTech | مدرسه پلها و جادهها پاریتک | #205-210 | مارن-لا-وله | انگلیسی / فرانسه | مهندسی عمران، حملونقل |
Université Grenoble Alpes | دانشگاه گرونوبل آلپ | #300 | گرونوبل | انگلیسی / فرانسه | مهندسی، بیزینس، محیطزیست |
Université Toulouse III – Paul Sabatier | دانشگاه تولوز سوم (پل ساباتیه) | ~#300-350 | تولوز | فرانسه / انگلیسی | ریاضی، فیزیک، هوافضا |
Université de Lyon (1, 2, 3) | دانشگاههای لیون | #350-600 | لیون | فرانسه / انگلیسی | هنر، حقوق، پزشکی، علوم انسانی |
Sciences Po | دانشگاه علوم سیاسی (سیانسپو) | #357 | پاریس و دیگر شهرها | انگلیسی / فرانسه | علوم سیاسی، اقتصاد، روابط بینالملل |
Université de Bordeaux | دانشگاه بوردو | #360 | بوردو | انگلیسی / فرانسه | زیستشناسی، پزشکی، شیمی |
Université Paris Cité | دانشگاه پاریس سیتی | ~#360 | پاریس | انگلیسی / فرانسه | پزشکی، علوم اجتماعی، سیاست |
Université de Montpellier | دانشگاه مونپلیه | #448 | مونپلیه | فرانسه / انگلیسی | کشاورزی، علوم زیستی، بیوتکنولوژی |
Université de Strasbourg | دانشگاه استراسبورگ | #456 | استراسبورگ | انگلیسی / فرانسه | شیمی، داروسازی، علوم پایه |
Université de Lille | دانشگاه لیل | ~#500 | لیل | فرانسه / انگلیسی | علوم کامپیوتر، فناوری، مدیریت |
Université de Rennes | دانشگاه رن | ~#600 | رن | فرانسه | علوم اجتماعی، حقوق، هنر |
Université Clermont Auvergne | دانشگاه کلرمونت اوورن | ~#600 | کلرمونت-فران | فرانسه | پزشکی، اقتصاد، آموزش |
Université Côte d’Azur | دانشگاه ساحل آبی | ~#700 | نیس | فرانسه / انگلیسی | دادهکاوی، علوماعصاب، طراحی |
Université de Nantes | دانشگاه نانت | ~#600 | نانت | فرانسه | تاریخ، آموزش، علوم پایه |
INSA Lyon | مدرسه مهندسی اینسا لیون | ~#501-550 | لیون | فرانسه / انگلیسی | مهندسی برق، مکانیک، صنایع |
دانشگاه پیاسال پاریس | Université PSL

دانشگاه PSL (Paris Sciences et Lettres) در قلب پاریس واقع شده و از سال ۲۰۱۰ با ترکیب چند مؤسسه نخبهپرور فرانسوی شکل گرفته است؛ از جمله École Normale Supérieure، Mines ParisTech، و Collège de France. این دانشگاه در سال 2025 در رتبه 24 جهان و رتبه اول فرانسه در رنکینگ QS قرار دارد و یکی از برترین مقصدهای تحصیلی برای دانشجویان نخبه در اروپا محسوب میشود.
یکی از مهمترین مزایای دانشگاه PSL برای دانشجویان بینالمللی، ارائهی طیف گستردهای از دورههای کارشناسی ارشد و دکتری به زبان انگلیسی است. این دانشگاه بیشتر بر پژوهشهای میانرشتهای، علوم پایه، علوم انسانی، فیزیک، فلسفه، علوم داده و اقتصاد تمرکز دارد. اگر رزومه پژوهشی قوی، انگیزهنامه حرفهای و توانایی زبان خوبی داشته باشید، شانس بالایی برای پذیرش خواهید داشت.
نکته مهم دیگر این است که شهریهها در PSL بسیار پایینتر از استانداردهای جهانی است و امکان دریافت بورسیههای متنوع نیز برای دانشجویان بینالمللی وجود دارد. نزدیکی این دانشگاه به مراکز پژوهشی، فرهنگی و صنعتی پاریس نیز ارزش افزوده بزرگی برای دانشجویان محسوب میشود.
دانشگاه سوربن | Sorbonne University

دانشگاه سوربن یکی از قدیمیترین و معتبرترین دانشگاههای اروپا با سابقهای چند قرنی در آموزش عالی است. این دانشگاه که در مرکز پاریس قرار دارد، در سال 2025 در رتبه 63 جهان قرار گرفته و همچنان یکی از گزینههای پرطرفدار برای تحصیل در رشتههای علوم پایه، پزشکی، ریاضیات، ادبیات و فلسفه است.
دانشگاه سوربن دارای سه دانشکده اصلی علوم، پزشکی و علوم انسانی است و بیشترین تمرکز خود را بر پژوهشهای علمی و آکادمیک دارد. اکثر برنامهها به زبان فرانسوی ارائه میشوند، اما برای برخی از رشتههای ارشد و دکتری، دورههای انگلیسیزبان نیز در دسترس هستند. دانشجویان ایرانی که قصد ادامه تحصیل در این دانشگاه را دارند، باید سطح زبان فرانسوی خوبی (B2 یا بالاتر) داشته باشند یا به سراغ رشتههای انگلیسیزبان بروند.
سوربن همچنین یکی از مراکز معتبر همکاریهای بینالمللی پژوهشی است و دسترسی گستردهای به آزمایشگاهها و پروژههای علمی دارد. زندگی در پاریس، امکانات فرهنگی و اعتبار جهانی مدرک سوربن، این دانشگاه را به مقصدی ایدهآل برای دانشجویان علاقهمند به علوم و علوم انسانی تبدیل کرده است.
پلی تکنیک فرانسه | École Polytechnique

مدرسه پلیتکنیک که اغلب با نام «لُکز» (l’X) شناخته میشود، یکی از نخبهپرورترین مؤسسات آموزش عالی اروپا است و تخصص اصلی آن در آموزش علوم مهندسی، فیزیک، ریاضیات و فناوریهای نو است. این مؤسسه در حومه پاریس و منطقه پالیزو واقع شده و در سال 2025 رتبه 48 جهان را در اختیار دارد.
پلیتکنیک بهشدت انتخابی و رقابتی است، بهخصوص در مقطع کارشناسی که متقاضیان باید از طریق مسیرهای ویژه (مثل کنکور ملی فرانسه یا آزمونهای بینالمللی خاص) وارد شوند. اما در برنامههای کارشناسی ارشد و دکتری، پذیرش دانشجویان بینالمللی به زبان انگلیسی بسیار رایجتر است. دورههایی مثل مهندسی داده، علوم رایانه، انرژیهای نو و هوش مصنوعی از پرطرفدارترین گزینهها برای اپلای فرانسه هستند.
دانشجویانی که در پلیتکنیک تحصیل میکنند، معمولاً بهدلیل اعتبار بالای مدرک، بهسرعت جذب بازار کار بینالمللی میشوند. همچنین این مؤسسه رابطه تنگاتنگی با شرکتهای بزرگ فناوری و صنعتی در فرانسه و اروپا دارد. امکان دریافت کمکهزینه و بورسیه نیز برای متقاضیان بینالمللی با رزومه قوی وجود دارد.
دانشگاه پاریس-سَکلِی | Université Paris-Saclay

دانشگاه پاریس-سَکلِی که در جنوب پاریس واقع شده، از ادغام چند مؤسسه تحقیقاتی و دانشگاه معتبر فرانسوی تشکیل شده است و تمرکز اصلی آن بر علوم، فناوری، پزشکی و مهندسی است. این دانشگاه در سال 2025 رتبه 73 جهانی را بهدست آورده و از سریعترین دانشگاههای در حال رشد اروپا محسوب میشود.
یکی از بزرگترین مزایای این دانشگاه برای دانشجویان ایرانی، دسترسی به دورههای متنوع کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی در حوزههایی مثل علوم داده، زیستشناسی، کشاورزی، نانوتکنولوژی، هوش مصنوعی و مهندسی پزشکی است. شهریهها نیز پایین بوده و بورسیههایی مانند Paris-Saclay Master’s Scholarship برای دانشجویان غیراروپایی در دسترس است.
این دانشگاه ارتباط گستردهای با مراکز تحقیقاتی و کمپانیهای صنعتی در فرانسه دارد و فضای علمی بسیار قویای را برای دانشجویان فراهم کرده است. متقاضیان ایرانی با انگیزهنامه هدفمند، مدرک زبان و پیشزمینه تحصیلی مناسب، شانس خوبی برای پذیرش در این دانشگاه دارند.
دانشگاه علوم سیاسی فرانسه | Sciences Po

Sciences Po، مخفف «Sciences Politiques»، مهمترین دانشگاه تخصصی فرانسه در حوزه علوم سیاسی، اقتصاد، جامعهشناسی و روابط بینالملل است. این دانشگاه دارای شعب مختلف در شهرهایی مانند پاریس، دیژون، نانسی و رنس است و تمرکز ویژهای بر آموزش سیاستمداران، دیپلماتها و مدیران آینده دارد.
Sciences Po در سال 2025 رتبه 350 جهانی را کسب کرده اما در رشته علوم سیاسی در رتبه 4 دنیا قرار دارد. یکی از جذابترین ویژگیهای این دانشگاه برای دانشجویان خارجی، دورههای دو زبانه انگلیسی-فرانسوی و در بسیاری از موارد، دورههای کاملاً انگلیسیزبان در سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد است. برنامههای لیسانس در شعبههای منطقهای آن، بهویژه برای دانشجویان بینالمللی طراحی شدهاند.
اگر به رشتههایی مثل روابط بینالملل، سیاستگذاری عمومی، مطالعات اروپایی یا اقتصاد جهانی علاقهمند هستید، این دانشگاه یکی از بهترین انتخابهاست. پذیرش رقابتی است، اما با انگیزهنامه قوی و نمرات خوب در دبیرستان یا مقطع قبلی، امکان بالایی برای موفقیت وجود دارد.
مدرسه پل پاریس تک | École des Ponts ParisTech

École des Ponts ParisTech یکی از قدیمیترین و معتبرترین مدارس مهندسی در فرانسه است که در سال 1747 تأسیس شده و از زیرمجموعههای دانشگاه ParisTech محسوب میشود. این مؤسسه در مارن-لا-وله (در حومه پاریس) قرار دارد و در رده 205 جهان در رتبهبندی QS 2025 جای گرفته است. گرچه در رتبه کلی کمی پایینتر قرار دارد، اما در حوزههای مهندسی عمران، محیطزیست، حملونقل، اقتصاد مهندسی و دادهکاوی جزو 100 دانشگاه برتر دنیاست.
پذیرش در دورههای کارشناسی رقابتی و تقریباً غیرممکن برای دانشجویان خارجی است (از طریق کنکورهای داخلی فرانسه)، اما برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، دورههای بینالمللی به زبان انگلیسی ارائه میشوند که برای متقاضیان ایرانی بسیار مناسباند. دانشجویانی که قصد ورود به این مدرسه را دارند، باید سابقه تحصیلی قوی، انگیزهنامه تخصصی و مدرک زبان مناسب (معمولاً آیلتس ۶.۵ یا بالاتر) ارائه دهند.
این مدرسه همکاری نزدیکی با صنایع بزرگ حملونقل، انرژی و شهرسازی دارد و فارغالتحصیلان آن بهراحتی وارد بازار کار بینالمللی میشوند.
دانشگاه مرکزی – سوپله | CentraleSupélec

CentraleSupélec حاصل ادغام دو مؤسسه مهم مهندسی فرانسه است: École Centrale Paris و Supélec. این دانشگاه در جنوب غربی پاریس قرار دارد و در سال 2025 در رتبه 100-150جهان قرار گرفته است. تمرکز اصلی این مرکز بر آموزش مهندسان در حوزههای برق، مکانیک، صنایع، هوش مصنوعی، انرژی و علوم کامپیوتر است.
CentraleSupélec بخشی از Université Paris-Saclay است و یکی از هستههای علمی قوی این مجموعه محسوب میشود. دورههای کارشناسی ارشد بینالمللی آن کاملاً به زبان انگلیسی برگزار میشوند و پذیرش آنها با رزومه قوی، انگیزهنامه فنی دقیق و در برخی موارد آزمون داخلی انجام میشود.
از مزایای این دانشگاه میتوان به ارتباط نزدیک با صنعت، امکان انجام پروژههای صنعتی، سطح بالای بینالمللی شدن و فرصتهای شغلی فوقالعاده پس از فارغالتحصیلی اشاره کرد. دانشجویان ایرانی علاقهمند به مهندسی پیشرفته، میتوانند این دانشگاه را در اولویت قرار دهند.
دانشگاه گرونوبل آلپ | Université Grenoble Alpes

Université Grenoble Alpes یکی از دانشگاههای دولتی بزرگ فرانسه است که در شهر کوهستانی و دانشجویی گرونوبل واقع شده و در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است. این دانشگاه در رتبه حدود 300 جهانی قرار دارد و بهخاطر محیط علمی قوی، تنوع رشتهها و تمرکز بر پژوهشهای فناورانه شناخته میشود.
رشتههای قوی این دانشگاه شامل مهندسی برق و کامپیوتر، فیزیک، علوم محیطی، علوم اجتماعی و مدیریت نوآوری هستند. مزیت مهم برای دانشجویان بینالمللی، ارائه بیش از ۴۰ برنامه کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی است. شهریهها بسیار پایین بوده و فرصتهایی برای دریافت بورسیه از طریق دانشگاه یا بورسیه دولتی مانند Eiffel وجود دارد.
زندگی در گرونوبل بهدلیل هزینه پایین، فضای سبز، و سطح بالای خدمات شهری برای دانشجویان ایرانی گزینهای ایدهآل است. دسترسی به اساتید، پروژههای تحقیقاتی و فضای بینالمللی فعال، این دانشگاه را به یکی از بهترین انتخابها در فرانسه تبدیل کرده است.
دانشگاه بوردو | Université de Bordeaux

دانشگاه بوردو یکی از بزرگترین و باسابقهترین دانشگاههای فرانسه است که در جنوب غربی این کشور و در شهر زیبای بوردو قرار دارد. این دانشگاه حدوداً در رتبه 535 جهان قرار دارد و دارای دانشکدههای متنوع در رشتههایی چون پزشکی، داروسازی، زیستشناسی، حقوق، علوم اجتماعی و فناوری اطلاعات است.
Université de Bordeaux بیش از ۱۰۰ برنامه کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی ارائه میدهد که بسیاری از آنها برای دانشجویان غیراروپایی طراحی شدهاند. این دانشگاه عضو Campus France است و متقاضیان ایرانی میتوانند از طریق همین پلتفرم برای پذیرش اقدام کنند.
از نکات برجسته دانشگاه بوردو میتوان به سطح بالای همکاریهای بینالمللی، پردیس بزرگ و مدرن، زندگی مقرونبهصرفه نسبت به پاریس، و استقبال خوب از دانشجویان ایرانی اشاره کرد. متقاضیان علاقهمند به حوزه سلامت، علوم پایه و حتی بیزینس، این دانشگاه را جزو گزینههای جدی در نظر میگیرند.
دانشگاه استراسبورگ | Université de Strasbourg

دانشگاه استراسبورگ در شرق فرانسه و در نزدیکی مرز آلمان قرار دارد. این دانشگاه با سابقهای طولانی و نزدیک به ۵۰۰ سال فعالیت، یکی از مراکز علمی بزرگ فرانسه بهشمار میرود و در رتبه 456 جهانی قرار دارد. این موقعیت باعث شده استراسبورگ یکی از دانشگاههای پیشرو در علوم زیستی، شیمی، داروسازی و حقوق اروپا باشد.
Université de Strasbourg بیش از ۱۵۰ برنامه آموزشی به زبان انگلیسی و فرانسه دارد. دانشجویان ایرانی میتوانند برای کارشناسی ارشد در رشتههایی نظیر بیوتکنولوژی، شیمی دارویی، علوم اعصاب، حقوق بینالملل و مطالعات اروپایی اقدام کنند. هزینه زندگی در این شهر نسبتاً متعادل است و دانشگاه خوابگاههایی با قیمت مناسب ارائه میدهد.
نزدیکی جغرافیایی به آلمان، محیط چندفرهنگی شهر و فضای پژوهشی قوی، استراسبورگ را به انتخابی هوشمندانه برای دانشجویان علاقهمند به علوم، حقوق و روابط بینالملل تبدیل کرده است.
دانشگاه های لیون (Université de Lyon – Lyon 1, 2, 3)

دانشگاه لیون در واقع یک مجموعه علمی بزرگ متشکل از چندین دانشگاه مستقل است: Lyon 1 (علوم و پزشکی)، Lyon 2 (علوم انسانی و اجتماعی)، و Lyon 3 (حقوق، اقتصاد و مدیریت). این مجموعه در شهر فرهنگی و دانشگاهی لیون واقع شده و در مجموع در رتبه حدود ۳۵۰ تا ۶۰۰ جهان قرار دارد. لیون از نظر هزینه زندگی، آبوهوا و کیفیت شهری، یکی از بهترین شهرهای دانشجویی فرانسه محسوب میشود.
رشتههای قوی در این مجموعه دانشگاهی شامل پزشکی، زیستشناسی، فیزیک، روانشناسی، مدیریت، حقوق و هنر است. دانشگاه Lyon 1 بهطور خاص بهدلیل امکانات علمی و آزمایشگاهیاش شناختهشده و مقصدی محبوب برای دانشجویان علوم تجربی و فنی است.
برای دانشجویان ایرانی، دورههایی به زبان انگلیسی (مخصوصاً در سطح ارشد) در برخی زیرشاخهها وجود دارد. بورسیههای منطقهای یا دانشگاهی نیز برای رشتههای خاص در دسترس است.
دانشگاه مون پلیه | Université de Montpellier

دانشگاه مونپلیه که در جنوب فرانسه واقع شده، یکی از قدیمیترین دانشگاههای اروپا است و در حوزههای زیستشناسی، کشاورزی، پزشکی، بیوتکنولوژی و علوم دریایی شهرت جهانی دارد. این دانشگاه در رتبه حدود ۴۰۰ جهانی قرار دارد و با دانشگاههایی مانند UCLA، ETH Zurich و دانشگاههای آلمانی همکاری تحقیقاتی دارد.
Université de Montpellier دورههای متعددی در مقطع کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی ارائه میدهد که مورد استقبال دانشجویان ایرانی علاقهمند به حوزههای سلامت، زیستفناوری، و محیطزیست قرار گرفتهاند. شهر مونپلیه نیز شهری جوان، مدیترانهای و با هزینه زندگی مقرونبهصرفه است که زندگی دانشجویی را جذابتر میکند.
پذیرش در این دانشگاه نسبتاً رقابتی است، اما با انگیزهنامه هدفمند و رزومه تحصیلی قابلقبول، امکان بالایی برای اپلای موفق وجود دارد. همچنین این دانشگاه بخشی از شبکه Campus France بوده و متقاضیان ایرانی از طریق همین پلتفرم میتوانند اقدام کنند.
دانشگاه لیل | Université de Lille

Université de Lille، در شمال فرانسه، یکی از بزرگترین دانشگاههای دولتی این کشور است که تمرکز زیادی بر تحقیقات علمی، فناوری و نوآوریهای صنعتی دارد. این دانشگاه در رتبه تقریبی 654 جهانی قرار دارد اما در برخی رشتهها مانند علوم کامپیوتر، فناوری اطلاعات، نانو، فیزیک و حقوق بینالملل بسیار قوی عمل میکند.
یکی از ویژگیهای قابلتوجه دانشگاه لیل، ارائهی دهها دوره ارشد به زبان انگلیسی برای دانشجویان بینالمللی است. همچنین خوابگاههای دانشگاه با قیمتهای مقرونبهصرفه، فرصت مناسبی برای زندگی دانشجویی فراهم کردهاند.
متقاضیان ایرانی که بهدنبال تحصیل در فضای تحقیقاتی، آرام، و نزدیک به مرز بلژیک و هلند هستند، میتوانند لیل را بهعنوان گزینهای مهم در نظر بگیرند. محیط شهر نسبتاً مقرونبهصرفه و دانشگاه بسیار فعال در جذب دانشجویان خارجی است.
دانشگاه تولوز سوم – پل ساباتیه | Université Toulouse III – Paul Sabatier

دانشگاه تولوز سوم که به افتخار فیزیکدان فرانسوی، پل ساباتیه نامگذاری شده، یکی از دانشگاههای علمی برتر فرانسه است. این دانشگاه در شهر تولوز، پایتخت هوانوردی فرانسه قرار دارد و تمرکز آن بر علوم پایه، مهندسی، ریاضیات، فیزیک، شیمی، علوم کامپیوتر و فناوریهای نوین است.
رتبه جهانی این دانشگاه در محدودهی 580 است، اما بهخاطر برنامههای مرتبط با صنعت هوافضا و همکاری با شرکتهایی مثل Airbus و CNES، شهرتی فراتر از رتبهبندی رسمی دارد. برای متقاضیان ایرانی، دورههای متعددی در سطح ارشد و دکتری به زبان انگلیسی وجود دارد.
شهریه پایین، زندگی ارزانتر از پاریس، جو جوان و دانشگاهی، و فرصتهای صنعتی گسترده در تولوز، این دانشگاه را به مقصدی هوشمندانه برای دانشجویان ایرانی تبدیل کرده است.
دانشگاه رن | Université de Rennes

دانشگاه رن در غرب فرانسه واقع شده و یکی از دانشگاههای شناختهشده در زمینههای حقوق، علوم اجتماعی، مطالعات اروپا، فلسفه و زبانشناسی است. این دانشگاه در رتبه حدود 720-711 جهانی قرار دارد، اما از نظر کیفیت آموزشی و محیط فرهنگی، یکی از بهترین انتخابها برای علاقهمندان به علوم انسانی و سیاستگذاری است.
Université de Rennes در حال حاضر دورههایی را در سطح ارشد به زبان انگلیسی ارائه میدهد، بهویژه در حوزههای علوم سیاسی، روابط بینالملل، دادهکاوی و حقوق دیجیتال. پذیرش در این دانشگاه نسبت به دانشگاههای پاریسی آسانتر است، اما همچنان به انگیزهنامه قوی، نمره زبان و سابقه علمی نیاز دارد.
شهر رن نیز بهعنوان یک شهر دانشجویی امن، مقرونبهصرفه و فرهنگی، فضای بسیار مناسبی برای زندگی تحصیلی ارائه میدهد. برای دانشجویان ایرانی که بهدنبال تحصیل در فضای آرامتر اما با کیفیت علمی بالا هستند، رن گزینهای ایدهآل است.
دانشگاه کلرمونت اوورن | Université Clermont Auvergne

دانشگاه کلرمونت اوورن در مرکز فرانسه و در شهری کوهستانی و آرام بهنام کلرمونت-فران قرار دارد. این دانشگاه با رتبهای در حدود 550-501 جهانی، یکی از مقاصد تحصیلی روبهرشد فرانسه برای دانشجویان بینالمللی است. مزیت اصلی آن، شهریه پایین، هزینه زندگی مقرونبهصرفه، و دسترسی راحت به خوابگاهها و خدمات دانشجویی است.
Université Clermont Auvergne طیف متنوعی از برنامههای کارشناسی ارشد را به زبان انگلیسی در حوزههای پزشکی، بهداشت عمومی، مدیریت، آموزش، اقتصاد و علوم اجتماعی ارائه میدهد. این دانشگاه همچنین در حوزهی تحقیقاتی در علوم زمین، سلامت و محیط زیست فعال است و با مؤسسات اروپایی در پروژههای مشترک همکاری دارد.
برای دانشجویان ایرانی که بهدنبال مقصدی اقتصادی، با تمرکز بیشتر بر علوم انسانی یا سلامت و بدون شلوغی شهرهای بزرگ هستند، این دانشگاه یکی از گزینههای طلایی به شمار میرود.
دانشگاه کوت دازور | Université Côte d’Azur

دانشگاه Côte d’Azur در شهر نیس، در جنوب فرانسه و در کنار دریای مدیترانه قرار دارد. این دانشگاه در رتبه حدود ۷۰۰ جهانی است، اما بهدلیل موقعیت جغرافیایی، فضای بینالمللی، و تمرکز بر علوم نوین، از محبوبیت بالایی برخوردار است. نیس بهعنوان یکی از زیباترین شهرهای فرانسه، محیطی آرام، گردشگرپذیر و مدرن برای زندگی دانشجویی فراهم میکند.
رشتههای قوی این دانشگاه شامل هوش مصنوعی، دادهکاوی، طراحی دیجیتال، علوم اعصاب، بیزینس و مدیریت نوآوری هستند. دانشگاه Côte d’Azur برنامههای متعددی در سطح ارشد و دکتری به زبان انگلیسی ارائه میدهد که برای متقاضیان غیراروپایی، فرصتهای مناسبی بهشمار میآیند.
اگر به دنبال دانشگاهی مدرن، با ارتباط قوی با صنعت و تمرکز بر مهارتهای کاربردی هستید، این دانشگاه گزینهای فوقالعاده برای اپلای محسوب میشود.
دانشگاه نانت | Université de Nantes

دانشگاه نانت در غرب فرانسه و در نزدیکی ساحل اقیانوس اطلس قرار دارد و یکی از مراکز مهم علمی در منطقه غربی فرانسه است. این دانشگاه که در رتبه حدود 900-851 جهانی قرار دارد، در رشتههایی نظیر حقوق، تاریخ، آموزش، مدیریت فرهنگی، زیستشناسی و علوم پزشکی شهرت دارد.
Université de Nantes دارای برنامههای ارشد انگلیسیزبان در رشتههایی مانند حقوق بینالملل، سلامت جهانی، محیط زیست، و مدیریت فرهنگی است. دانشگاه همچنین از اعضای شبکه Campus France است و فرآیند پذیرش برای دانشجویان ایرانی از طریق همین پلتفرم انجام میشود.
نکته مثبت دیگر اینکه نانت شهری دانشجویی، آرام، فرهنگی و مقرونبهصرفه است. برای کسانی که ترجیح میدهند در شهری خارج از پاریس اما با کیفیت آموزشی بالا تحصیل کنند، نانت انتخابی منطقی است.
دانشگاه پاریس سیتی | Université Paris Cité

Université Paris Cité در سالهای اخیر از ادغام چند مؤسسه آموزش عالی شکل گرفت و اکنون یکی از بزرگترین و فعالترین دانشگاههای پاریس است. این دانشگاه در رتبه تقریبی 302 جهانی قرار دارد و در رشتههایی مثل پزشکی، علوم اجتماعی، روانشناسی، علوم تربیتی و علوم داده عملکرد چشمگیری دارد.
بخش قابل توجهی از دورههای کارشناسی ارشد این دانشگاه به زبان انگلیسی ارائه میشود و در رشتههای سلامت، فناوری، داده، جامعهشناسی و روانشناسی فرصت خوبی برای دانشجویان ایرانی فراهم میکند. از دیگر ویژگیهای آن، نزدیکی به مراکز پزشکی، پژوهشی و کتابخانههای تخصصی پاریس است.
با وجود قرار گرفتن در پاریس، شهریههای این دانشگاه دولتی و نسبتاً پایین است. با رزومه و انگیزهنامه قوی، میتوان برای بورسیههایی مانند Émile Boutmy یا کمکهزینه Erasmus نیز اقدام کرد.
موسسه اینسا لیون | INSA Lyon

INSA Lyon (Institut National des Sciences Appliquées de Lyon) یکی از برترین مدارس مهندسی فرانسه است که در شهر لیون قرار دارد. این مؤسسه در رتبه 405 جهانی قرار دارد اما از لحاظ کیفیت آموزش مهندسی کاربردی، پروژهمحور بودن و ارتباط با صنعت جزو بهترینهای کشور است.
رشتههای قوی در INSA شامل مهندسی برق، مکانیک، صنایع، مواد، IT و علوم داده است. دورههای کارشناسی عموماً به زبان فرانسه ارائه میشوند، اما دورههای کارشناسی ارشد تخصصی و تحقیقاتی زیادی به زبان انگلیسی در این مدرسه برگزار میشوند.
INSA به داشتن برنامههای مشترک با دانشگاههای آلمان، کانادا و ژاپن معروف است و فضای بینالمللی آن برای مهندسان آینده بسیار مناسب است. ایرانیهایی که در حوزههای فنی تجربه یا علاقه دارند، میتوانند از این فرصت استفاده کنند و به بازار کار اروپا وارد شوند.
نحوه اپلای به دانشگاههای فرانسه برای دانشجویان ایرانی
اپلای به دانشگاههای فرانسه میتواند از دو مسیر اصلی انجام شود:
۱. از طریق پلتفرم Campus France (اجباری برای اغلب دانشگاههای دولتی فرانسه)
۲. از طریق اپلای مستقیم به دانشگاه (برای برخی دانشگاهها و برنامههای خاص)
مسیر Campus France برای مقاطع لیسانس و اکثر کارشناسی ارشد دانشگاههای دولتی اجباری است و مسیر مستقیم بیشتر برای دکتری و برخی دورههای تخصصی یا خصوصی کاربرد دارد. در ادامه هر دو مسیر را بهصورت مرحلهبهمرحله توضیح میدهیم:
مسیر اول: اپلای از طریق Campus France
Campus France نماینده رسمی دولت فرانسه برای مدیریت اپلای دانشجویان خارجی است. تقریباً تمام دانشگاههای دولتی فرانسه (و برخی خصوصیها) برای پذیرش دانشجویان ایرانی، این مسیر را الزامی میدانند. مراحل اپلای از طریق Campus France:
- ایجاد حساب کاربری در وبسایت iran.campusfrance.org: اطلاعات شخصی، سوابق تحصیلی و رشتههای مورد نظر را وارد میکنید. (در سال ۲۰۲۵، ثبتنام فقط از طریق همین پورتال و در بازه زمانی مشخص معمولاً اکتبر تا ژانویه انجام میشود و خارج از این بازه امکان ثبت درخواست نیست)
- انتخاب رشته و دانشگاه (حداکثر ۷ انتخاب): باید لیست برنامهها و دانشگاههای مورد نظر را در فرم انتخاب وارد کنید. انتخاب دانشگاهها باید هوشمندانه و با توجه به سطح زبان، معدل، و رشته باشد.
- بارگذاری مدارک لازم
- پرداخت هزینه بررسی پرونده (تقریباً 55 یورو): از طریق کارتهای بینالمللی یا با کمک موسسات واسطه انجام میشود.
- مصاحبه با Campus France ایران: در این مصاحبه آفیسر بررسی میکند که چرا این رشته و دانشگاه را انتخاب کردهاید. تسلط نسبی به زبان انتخابی (فرانسوی یا انگلیسی) کمک زیادی میکند.
- منتظر ماندن برای پاسخ دانشگاهها: بسته به دانشگاه، بین مارس تا ژوئن نتایج پذیرش ارسال میشود.
- دریافت نامه پذیرش (Acceptance Letter): پس از دریافت این نامه، میتوانید وارد فاز درخواست ویزای تحصیلی فرانسه شوید.
مسیر دوم: اپلای مستقیم به دانشگاه
برخی از دانشگاهها، مخصوصاً برای برنامههای انگلیسیزبان در سطح ارشد و دکتری، اپلیکیشنها را مستقیماً از طریق وبسایت خودشان دریافت میکنند. در این حالت نیازی به عبور از مسیر Campus France نیست، اما در مرحله ویزا همچنان باید در Campus France ثبتنام کنید.مراحل اپلای مستقیم:
- ورود به سایت رسمی دانشگاه مورد نظر
- ساخت حساب کاربری در بخش “International Students” یا “Admissions”
- ارسال مدارک مورد نیاز طبق چکلیست هر رشته
- ارسال انگیزهنامه هدفمند برای هر برنامه
- در صورت پذیرش، دریافت نامه رسمی و ورود به مرحله اخذ ویزا از طریق Campus France
جدول زمان بندی پیشنهادی برای اپلای
مرحله | زمان مناسب |
جستجو و انتخاب دانشگاهها | شهریور تا آبان |
ساخت پروفایل و آمادهسازی مدارک | آبان تا دی |
ثبت درخواست در Campus France یا دانشگاه | دی تا بهمن (برای ورودی سپتامبر) |
مصاحبه Campus France | بهمن تا اسفند |
دریافت جواب دانشگاهها | فروردین تا خرداد |
درخواست ویزای تحصیلی | خرداد تا تیر |
ورود به فرانسه و شروع کلاسها | سپتامبر هر سال |
نکات کلیدی برای مسیر ورود به دانشگاه های فرانسه
- اگر قصد تحصیل به زبان انگلیسی دارید، حتماً در وبسایت دانشگاه گزینهی “English-taught programs” را بررسی کنید.
- برخی دانشگاهها یا رشتهها ممکن است آزمون آنلاین یا مصاحبه علمی نیز برگزار کنند.
- داشتن مدرک زبان فرانسوی B2 برای بیشتر رشتههای فرانسویزبان الزامی است.
- اگر سطح زبان فرانسوی شما پایین است، برخی دانشگاهها با شرط گذراندن دوره زبان در فرانسه (Préparation linguistique) پذیرش مشروط میدهند.
مسیر مطمئن تحصیل در دانشگاه های فرانسه
تحصیل در دانشگاههای فرانسه، بهویژه برای دانشجویان بینالمللی، فرصتهای کمنظیری را در حوزههای علمی، فرهنگی و شغلی فراهم میکند. سیستم آموزشی چندلایه و متنوع این کشور، تنوع گستردهای از دانشگاهها و رشتهها را در اختیار متقاضیان قرار داده و امکان تحصیل به زبان انگلیسی، شهریههای پایین، و دسترسی به بورسیههای معتبر، فرانسه را به یکی از مقاصد جذاب برای مهاجرت تحصیلی تبدیل کرده است.
با این حال، مسیر اپلای به دانشگاههای فرانسه، نیازمند آگاهی کامل از مراحل، مدارک موردنیاز، تقویم زمانی، تفاوتهای دانشگاهی و پلتفرم Campus France است. هر مرحله از این فرآیند، در صورت اجرا با دقت و شناخت کافی، میتواند مسیر مهاجرت تحصیلی را تسهیل کرده و شانس موفقیت را بهطور قابل توجهی افزایش دهد.
مجموعه درنای آبی با بهرهمندی از تجربهی گسترده در حوزه مهاجرت تحصیلی و شناخت دقیق سیستم آموزش عالی فرانسه، آماده است تا در تمامی مراحل از انتخاب دانشگاه و رشته تا آمادهسازی مدارک، اپلای و اخذ ویزای تحصیلی، در کنار متقاضیان گرامی باشد. خدمات مشاوره تخصصی، بررسی پرونده بهصورت اختصاصی، و همراهی گامبهگام با هر دانشجو، از مهمترین مزایای همکاری با تیم حرفهای درنای آبی است.
در صورتی که علاقهمند به تحصیل در فرانسه هستید و نیاز به راهنمایی دقیق و تخصصی دارید، میتوانید فرم مشاوره رایگان را تکمیل کرده و اولین قدم را با اطمینان بردارید.
رزرو وقت مشاوره (رایگان)
مزایای تحصیل در دانشگاه های فرانسه برای ایرانیان
تحصیل در دانشگاههای فرانسه برای دانشجویان ایرانی، ترکیبی از کیفیت آموزشی سطح بالا، هزینههای مقرونبهصرفه و فرصتهای بینظیر فرهنگی و شغلی است. فرانسه از معدود کشورهای اروپایی است که همچنان امکان تحصیل کمهزینه یا حتی رایگان را برای دانشجویان غیراروپایی (از جمله ایرانیها) فراهم میکند. این کشور با داشتن دانشگاههایی با رنکینگ جهانی، فضای چندفرهنگی، و حمایتهای گسترده از دانشجویان بینالمللی، یک گزینه طلایی برای مهاجرت تحصیلی محسوب میشود.
- هزینه پایین تحصیل حتی برای دانشجویان غیراروپایی
شهریه دانشگاههای دولتی فرانسه نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی پایینتر است، حتی برای دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا. طبق قانون مصوب سال ۲۰۱۹، شهریه رسمی برای دانشجویان غیراروپایی ۲٬۷۷۰ یورو در سال برای مقطع کارشناسی و ۳٬۷۷۰ یورو در سال برای کارشناسی ارشد تعیین شده است. امکان تحصیل رایگان تنها در صورت دریافت بورسیه کامل یا معافیت رسمی از شهریه (Exonération des frais de scolarité) از سوی دانشگاه یا دولت فرانسه وجود دارد.
- ارائه دورهها به زبان انگلیسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری
بسیاری از دانشگاههای فرانسه، دورههای بینالمللی را به زبان انگلیسی ارائه میدهند که برای ایرانیانی که فرانسه بلد نیستند، مزیت بزرگی است. طبق آمار Campus France 2025 بیش از ۱٬۷۰۰ برنامه انگلیسیزبان وجود دارد.
- امکان دریافت بورسیههای تحصیلی متنوع
از بورسیههای دولتی نظیر Eiffel گرفته تا Erasmus+، بورسیههای منطقهای، و معافیت شهریه (Exonération) و کمکهزینههای دانشگاهی، فرصتهای زیادی برای پوشش هزینهها وجود دارد.
- سیستم آموزش با کیفیت و شناختهشده در جهان
دانشگاههایی مانند Sorbonne و PSL در سطح جهانی شناختهشدهاند و مدرک آنها در اغلب کشورها اعتبار بالایی دارد.
- اجازه کار دانشجویی و شانس بالا برای اقامت بعد از تحصیل
دانشجویان میتوانند در طول تحصیل کار پارهوقت داشته باشند و پس از فارغالتحصیلی، برای اقامت کاری یا ویزای جستوجوی کار (APS) اقدام کنند.
- امکانات فرهنگی، تخفیفها و حمایتهای ویژه برای دانشجویان
دانشجویان از تخفیف حملونقل، بلیت موزه و سینما، بیمه سلامت و خوابگاههای یارانهای بهرهمند میشوند.
- امکان ادامه تحصیل در کشورهای دیگر اتحادیه اروپا با مدرک فرانسه
مدرک دانشگاههای فرانسه مطابق با سیستم بولونیا طراحی شده و در سراسر اروپا معتبر است.
زبان تحصیل در دانشگاه های فرانسه: انگلیسی یا فرانسوی؟
بسیاری از دانشگاههای مهندسی و بیزینس در فرانسه برنامههایی را به زبان انگلیسی ارائه میدهند، بهویژه در مقطع ارشد. برای دورههای فرانسویزبان، مدرک DELF یا TCF با سطح B2 معمولاً موردنیاز است. اگر مدرک زبان نداشته باشید، در بعضی موارد میتوان با نامه زبان از دانشگاه قبلی یا شرکت در دورههای زبان در فرانسه اقدام کرد، اما این مسیر ریسکپذیر است.
بهترین رشته ها برای مهاجرت به فرانسه
سوالات متداول درباره تحصیل در دانشگاههای فرانسه
- آیا امکان تحصیل رایگان در دانشگاههای فرانسه برای دانشجویان ایرانی وجود دارد؟
بله. بسیاری از دانشگاههای دولتی فرانسه شهریهای بسیار پایین برای دانشجویان غیراروپایی دارند (حدود ۲۷۷۰ یورو در سال برای کارشناسی و ۳۷۷۰ یورو برای ارشد) و برخی دانشگاهها یا بورسیهها میتوانند شهریه را بهطور کامل پوشش دهند.
- آیا میتوان بدون مدرک زبان فرانسوی در دانشگاههای فرانسه تحصیل کرد؟
بله. تعداد قابل توجهی از دانشگاهها در مقاطع ارشد و دکتری، برنامههایی را به زبان انگلیسی ارائه میدهند. برای این دورهها معمولاً آیلتس ۶ تا ۶.۵ موردنیاز است. با این حال، برای بسیاری از برنامههای لیسانس و ارشد فرانسویزبان، مدرک زبان B2 فرانسه الزامی است.
- آیا داشتن مدرک زبان برای مصاحبه Campus France ضروری است؟
بله. چه قصد تحصیل به زبان فرانسوی یا انگلیسی را داشته باشید، در مصاحبه Campus France باید بتوانید به زبان موردنظر رشته خود، اهدافتان را توضیح دهید. ارائه مدرک زبان رسمی نیز امتیاز محسوب میشود.
- اپلای به دانشگاههای فرانسه از طریق چه پلتفرمی انجام میشود؟
بیشتر دانشگاههای دولتی فرانسه برای دانشجویان ایرانی از طریق پلتفرم Campus France اپلیکیشن میپذیرند. برخی دانشگاهها نیز اپلیکیشن مستقیم از طریق وبسایت خود دارند، بهویژه برای دورههای بینالمللی.
- مهلت اپلای به دانشگاههای فرانسه چه زمانی است؟
فرآیند اپلای برای ورودی سپتامبر معمولاً از آبانماه آغاز میشود و تا اسفند ادامه دارد. ددلاین هر دانشگاه متفاوت است و باید به وبسایت رسمی آن مراجعه شود. برخی برنامههای دکتری حتی تا فروردین نیز باز هستند.
- شرایط گرفتن بورسیه در دانشگاههای فرانسه چیست؟
برای دریافت بورسیه فرانسه باید رزومه قوی، نمرات خوب، انگیزهنامه مناسب و در برخی موارد توصیهنامه ارائه دهید. بورسیههایی مانند Eiffel، Erasmus+ و بورسیههای منطقهای یا دانشگاهی از جمله گزینههای رایج هستند.
- آیا دانشگاههای فرانسه اجازه کار دانشجویی میدهند؟
بله. دانشجویان بینالمللی در فرانسه مجازند تا ۹۶۴ ساعت در سال (حدود ۲۰ ساعت در هفته) بهصورت پارهوقت کار کنند. این موضوع به پوشش بخشی از هزینههای زندگی کمک میکند.
- آیا با تحصیل در فرانسه میتوان اقامت دائم گرفت؟
تحصیل بهتنهایی منجر به اقامت دائم نمیشود، اما فارغالتحصیلان میتوانند برای ویزای کاری یا اجازه جستجوی کار اقدام کنند. در صورت اشتغال در فرانسه، امکان تبدیل اقامت به دائم طی چند سال فراهم میشود.
- آیا امکان اپلای به چند دانشگاه بهصورت همزمان وجود دارد؟
بله. از طریق پلتفرم Campus France میتوانید تا ۷ انتخاب داشته باشید. در اپلای مستقیم نیز هیچ محدودیتی برای ارسال درخواست به چند دانشگاه وجود ندارد.
- چه رشتههایی در دانشگاههای فرانسه برای ایرانیها محبوبتر هستند؟
رشتههایی مانند مهندسی، مدیریت، پزشکی، علوم داده، طراحی، حقوق بینالملل، علوم محیطزیست و روابط بینالملل بهدلیل کیفیت بالا، فرصتهای کاری و دورههای انگلیسیزبان، میان دانشجویان ایرانی محبوباند.
ما در کنار تو هستیم، تا مسیر مهاجرتی آسانی را طی کنی.
برای رزرو وقت مشاوره کافی است تلفن تماس خود را ثبت کنی.

